Nowotwory złośliwe są w Polsce drugą po chorobach układu krążenia najczęstszą przyczyną zgonów. W wyniku tych schorzeń umiera rocznie około 96 tysięcy Polaków, co stanowi 25% wszystkich zgonów. Prognozy na kolejne lata wskazują, że w ciągu najbliższego dziesięciolecia choroby nowotworowe staną się najczęstszą przyczyną zgonów.
Z danych statystycznych wynika, że w 2016 r. liczba chorych zwiększyła się do 180,3 tys. i nadal będzie rosnąć. W 2014 r. na nowotwory zachorowało w Polsce aż 159,2 tys. osób. Raporty informują, że zwiększa się również liczba zgonów z powodu chorób nowotworowych. W 2007 r. przekroczyła ona 93 tys., a w 2014 r. 95,6 tys.
Najczęściej występującymi nowotworami u mężczyzn są nowotwory płuca stanowiące około 1/5 zachorowań na nowotwory. W dalszej kolejności znajduje się rak gruczołu krokowego (13%), rak jelita grubego (12%) i rak pęcherza moczowego (7%). Wśród dziesięciu najczęstszych nowotworów u mężczyzn znajdują się również nowotwory żołądka, nerki, krtani, białaczki i chłoniaki.
Wśród kobiet nowotworem jest rak piersi stanowiący ponad 1/5 zachorowań na nowotwory. Nowotwory jelita grubego są drugim co do częstości nowotworem u kobiet (10%). Trzecie miejsce zajmuje rak płuca (9%). W dalszej kolejności występują nowotwory trzonu macicy (7%), jajnika (5%), szyjki macicy, nerki, żołądka i tarczycy.
Większość zachorowań na nowotwory złośliwe (70% u mężczyzn i 60% u kobiet) występuje po 60. roku życia, a ryzyko zachorowania na nowotwór wzrasta wraz z wiekiem osiągając szczyt w ósmej dekadzie życia.
Zachorowalność na nowotwory złośliwe w Polsce jest u obu płci niższa niż średnia dla krajów Unii Europejskiej: wśród mężczyzn jest to ok. 20%, wśród kobiet ok. 10%.
Badania i analizy wskazują, że w wyniku oddziaływania niekorzystnych czynników środowiskowych rozwija się ok. 70-90% wszystkich nowotworów, natomiast czynniki genetyczne są przyczyną rozwoju ok. 10-30% nowotworów.
W walce z rakiem główne znaczenie ma profilaktyka, która może zapobiec co drugiemu przypadkowi nowotworu złośliwego, bądź przyczynić się do jego wykrycia w jak najwcześniejszym etapie, a to umożliwi całkowite wyleczenie.
W obliczu powyższych statystyk ważne jest prowadzenie odpowiedniego stylu życia, m.in.:
- zaprzestanie palenia tytoniu i zmniejszenie spożycia alkoholu,
- stosowanie odpowiedniej diety (bogatej w warzywa i owoce, a ubogiej w cukier i tłuszcze pochodzenia zwierzęcego),
- unikanie stresu,
- zapobieganie otyłości oraz uprawianie sportu.
Równie ważne jak styl życia jest regularne wykonywanie badań. Pomóc w tym mogą również organizowane przez pracodawców Dni Zdrowia traktujące o zdrowiu i profilaktyce.
