16 maja 2022 roku nastąpiło w Polsce odwołanie stanu epidemii, który panował w naszym kraju od ponad dwóch lat. 30 kwietnia 2023 roku weszło w życie rozporządzenie, które po raz kolejny wydłuża część nakazów związanych z epidemią COVID-19, tym razem do końca czerwca 2023 roku. Zgodnie z najnowszym Rozporządzeniem Ministra Zdrowia, od 1 lipca stan zagrożenia epidemicznego zostaje zniesiony. Co oznacza odwołanie stanu epidemicznego w przypadku szkoleń bhp dla pracowników? Ile czasu firmy mają na przeszkolenie pracowników? I, co najważniejsze, jak pracodawcy mogą się na te zmiany przygotować?
Stan epidemii w Polsce – jakie zmiany wprowadzono w zakresie bhp?
Trwający od marca 2020 roku stan epidemii w Polsce przyniósł zmiany w wielu obszarach naszego życia. Zmiany te dotknęły również działań pracodawców w dziedzinie bezpieczeństwa. Z jednej strony było to wprowadzenie dodatkowych obostrzeń i stosowania środków ochrony indywidualnej, z drugiej jednakże znaczny spadek ilości organizowanych szkoleń, a także zmiana ich formy, co mogło znacznie wpłynąć na poziom świadomości w zakresie bezpieczeństwa u wielu pracowników.
Wprowadzone w 2020 r. przepisy nie zniosły co prawda obowiązku przeprowadzania szkoleń bhp dla pracowników, jedynie wydłużyły ważność wcześniejszych szkoleń okresowych. Skutkiem tego pozostało jednak zawieszenie prowadzenia szkoleń w wielu firmach.
Dodatkowym utrudnieniem wpływającym na możliwość oceny zmian w świadomości pracowników na temat bezpieczeństwa jest problem z oszacowaniem ilości sytuacji potencjalnie wypadkowych i samych wypadków względem poprzednich lat. Powodem tego mogą być m.in. czasowe zmniejszenie czasu pracy w związku z wprowadzeniem tarczy antykryzysowej COVID-19 czy zmiana formy pracy w tym rozpowszechnienia pracy zdalnej.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia ustanawiające odwołanie stanu epidemii – co ze szkoleniami bhp?
16 maja 2022 roku weszło w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 maja 2022 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii. Jednoczesne wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego utrzymuje ważność przepisów wprowadzonych ustawą z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. W tym m.in. utrzymanie ważności szkoleń okresowych czy okresowych badań lekarskich.
Od 30 kwietnia 2023 obowiązuje z kolei Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego. Jest to kolejne wydłużenie części nakazów związanych z epidemią Covid-19. Tym razem wydłużenie to obowiązywało końca czerwca 2023.
Od 1 lipca 2023 roku wchodzi w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 czerwca 2023 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego. Co zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego oznacza dla pracodawców i jakie skutki w zakresie nadrabiania zaległości w obszarze szkoleń okresowych bhp może spowodować? Od czego zacząć planowanie szkoleń bhp, których ważność była dotychczas przedłużona?
Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego COVID-19 – do kiedy szkolenia bhp?
Realia wynikające z faktu obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, zwalniały pracodawców m. in. z obowiązku przeprowadzania szkoleń okresowych bhp. W myśl przepisów „w przypadku gdy termin przeprowadzenia szkolenia okresowego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy lub bezpieczeństwa i higieny służby przypada w:
- okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii lub
- w okresie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo stanu epidemii.
– termin ten wydłuża się do 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo stanu epidemii.”
Co oznaczało to dla pracodawców? Taki zapis wskazywał, że w momencie odwołania stanu zagrożenia epidemicznego pracodawcy mają jedynie 60 dni na przeprowadzenie szkoleń okresowych w dziedzinie bhp. W przypadku dużych przedsiębiorstw, które zdecydowały się na zawieszenie lub zmniejszenie ilości szkoleń okresowych taka sytuacja może okazać się trudna pod kątem organizacyjnym.
Biorąc pod uwagę możliwe utrudnienia w realizacji tych obowiązków, ustawodawca zdecydował się, ustawą z dnia 7 lipca 2023 roku o świadczeniu wspierającym, wydłużyć ten okres aż do 180 dni. Pracodawcy są więc zobowiązani zapewnić pracownikom zaległe szkolenia okresowe bhp w terminie o 28 grudnia 2023 r.
Szkolenia warto zaplanować jak najszybciej i nie czekać na ostatni moment. Biorąc bowiem pod uwagę skalę firm, które posiadają zaległości w szkoleniach okresowych bhp można spodziewać się m. in.:
- niskiej dostępności wykwalifikowanej kadry trenerskiej oraz dostępności terminów,
- wzrost kosztów szkoleń ze względu na czas realizacji (w tym w porze nocnej lub w weekendy),
- obniżenia jakości szkoleń ze względu na duże zwiększenie liczebności grup szkoleniowych,
- problemów organizacyjnych polegających na zapewnieniu ciągłości produkcji w przypadku kierowania pracowników na szkolenia w krótkim czasie.
Sprawdź, ilu pracowników będzie wymagało przeszkolenia bhp
Od czego zacząć planowanie szkoleń okresowych bhp w organizacji?
- Zweryfikuj ewidencję ważności szkoleń bhp swoich pracowników pod kątem nieaktualnych szkoleń oraz tych, których termin mija w ciągu najbliższych 3 miesięcy.
- Oszacuj liczbę osób, które trzeba będzie przeszkolić w momencie, gdy stan zagrożenia epidemicznego zostanie odwołany, wraz z podziałem na grupy stanowisk.
- Wybierz formę szkoleń dla poszczególnych grup, uwzględniając możliwości organizacyjne i biorąc pod uwagę zachowanie ciągłości pracy.
- Zweryfikuj możliwości szkoleniowe firmy, z którą będziesz realizować szkolenia okresowe.
- Zaplanuj harmonogram szkoleń z odpowiednim wyprzedzeniem.
Jak zadbać o odpowiedni poziom szkoleń bhp?
Przepisy jasno wskazują na to, ile powinno trwać szkolenie dla określonych grup pracowników. Jeżeli decydujemy się na realizację szkoleń we współpracy z firmą zewnętrzną, warto wcześniej ustalić szczegółowy program oraz materiał szkoleniowy, tak aby odpowiadał warunkom pracy w zakładzie.
Każde stanowisko wiąże się z różnymi zagrożeniami. Wymaga to indywidualnego podejścia w przygotowaniu szkolenia. Aby szkolenie zostało zrealizowane na najwyższym poziomie, dobrze jest więc zaplanować czas również na przygotowanie merytoryczne materiału.
Uchylenie stanu zagrożenia epidemicznego – kiedy rozpocząć organizację szkoleń bhp?
Kiedy rozpocząć organizację szkoleń bhp w firmie, by ze wszystkim zdążyć? Najlepiej nie czekać do ostatniej chwili i już teraz rozpocząć poszukiwania odpowiedniej firmy zewnętrznej, która pomoże Ci w przeszkoleniu pracowników i rozplanowaniu w czasie szkoleń dla Twojego zespołu, wykorzystując możliwości organizacji ich w bezpiecznej formie.
Poza standardowym, zgodnym z rozporządzeniem zakresem szkolenia, warto zwrócić uwagę na sposób jego realizacji. Jeżeli dobierzemy odpowiednią formę szkolenia, pozwoli to znacznie zwiększyć efektywność wiedzy przyswajanej przez uczestników. Tym samym nie tylko osiągniemy powrót do stanu świadomości na temat bezpieczeństwa pracy sprzed epidemii, ale nawet wzniesiemy go na wyższy poziom.
Co może dać nam taką możliwość? Pomocne będzie zastosowanie nowoczesnych metod szkolenia, które firmy szkoleniowe mogły udoskonalić w ostatnim czasie. Np. poprzez zastosowanie nowych narzędzi do nauki indywidualnej i grupowej.
Codzienność, w jakiej się znaleźliśmy, już nieraz utwierdziła nas w przekonaniu, że zmiany mogą następować szybko i trudno przewidzieć dokładny czas ich wprowadzenia. Dlatego skuteczne planowanie oraz efektywna realizacja szkoleń okresowych może pozwolić pracodawcom nie tylko zmniejszyć koszty, ale również znacznie wzmocnić wizerunek odpowiedzialnego pracodawcy.
Potrzebujesz pomocy przy zaplanowaniu oraz przeprowadzeniu szkoleń bhp dla swoich pracowników? Zastanawiasz się, od czego zacząć? Skontaktuj się z nami. Nasz specjalista pomoże Ci zaplanować niezbędne działania i doradzi najlepsze rozwiązania organizacyjne dla Twoich pracowników.