Fundusze Unijne

Utracone bezpieczeństwo – jak pracodawca może je przywrócić w czasach COVID-19?

Bezpieczeństwo to jedna z najważniejszych i podstawowych potrzeb każdego człowieka. Rok 2020 pokazał nam wszystkim, jak kruche może być nasze poczucie bezpieczeństwa, jak łatwo możemy je stracić i jak ciężko je odbudować. To, co było wcześniej pewne dla wielu z nas, zastąpiła jedna wielka niewiadoma, z którą zmagaliśmy się nie tylko jako jednostki. Ta niepewność zachwiała również mocno bezpieczeństwem firm.

W dzisiejszych czasach, czasach pandemii, wielu przedsiębiorców staje przed problemem zabezpieczenia swojego zakładu przed możliwymi jej skutkami. A w każdym przypadku kończy się to na skutkach ekonomicznych. Jak zatem firma może uchronić się przed negatywnym wpływem epidemii na biznes? Powstaje także pytanie, komu powierzyć tak odpowiedzialne zadanie? Czy może to zrobić w firmie jedna osoba? Czy tez może potrzeba powołać specjalny zespół? A co z resztą pracowników?

Odpowiedzi nie są jednoznaczne. Wszystko zależy od rodzaju firmy, jej wielkości, branży itp.

Odpowiedni człowiek na odpowiednim miejscu

Niemniej jednak w każdej firmie osobą zaangażowaną w opracowanie procedur bezpieczeństwa epidemiologicznego powinna być osoba mająca szeroką wiedzę z zakresu zdrowia publicznego, promocji zdrowia, ale również z zakresu psychologii, socjologii, bezpieczeństwa pracy czy zarządzania.

Spójrzmy na inne dziedziny związane z wykonywaniem obowiązków służbowych. Czy odpowiedzialny menadżer powierzy pracę elektryka osobie, która nie ma odpowiednich uprawnień? Czy na prowadzenie działu finansowego wyznaczy osobę, która nie ma pojęcia o rachunkowości? Nie. Podobnie jest na każdym innym stanowisku – czy to będzie technolog, inżynier czy też specjalista ds. bhp. Ta pandemia zmieni świat. I to już się dzieje. Zmieniają się priorytety. Zmienia się również spojrzenie na zarządzanie przedsiębiorstwem – priorytetem musi być szeroko pojęta profilaktyka zdrowotna pracowników. Bo to ona jest kluczem do zapewnienia ciągłości prowadzenia biznesu, w czasach, kiedy tak wiele zależy od naszych indywidualnych wyborów zdrowotnych.

Walka z narastającym stresem i lękiem

Pandemia wywołuje u pracownika stres, lęk, który jest długotrwały, bo ten stan trwa już bardzo długo. Ludzie zmagają się z lękiem przed utratą pracy. Sytuacji nie poprawiają informacje o coraz to nowych wnioskach o zamykaniu firm. COVID-19 stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia pracownika lub życia innych osób, które zna i są mu bliskie. Pracownik odczuwa niepokój, a może nawet fale paniki, szczególnie, gdy widzi nowe nagłówki o liczbie ofiar COVID-19. To jest wyzwanie dla specjalisty bądź zespołu walczącego ze skutkami epidemii – rozmowy i rzetelne informowanie pracowników, uświadamianie ich, co robić, aby ograniczyć ryzyko zachorowania, jak zapobiegać zakażeniom itp. Specjalista w tym zakresie musi wzbudzać ich zaufanie swoją kompleksową wiedzą i chęcią niesienia im pomocy.

Czujność

W czasie, kiedy poziom stresu jest tak wysoki, należy zachować wzmożoną czujność, jeśli chodzi o bezpieczeństwo.

Stres ma istotny wpływ na psychikę i stan zdrowia pracowników. Długotrwała ekspozycja na stres może powodować m.in. kołatania serca, nerwobóle, bóle głowy, problemy ze snem i koncentracją, a w skrajnych przypadkach nawet prowadzić do nerwicy. Co istotne, zmniejsza on również zaangażowanie pracownika, jest przyczyną spadku efektywności, błędnych decyzji i częstszej absencji w pracy. Kumulujące się napięcie emocjonalne może znajdować ujście w częstszym sięganiu po używki i substancje psychoaktywne.

Bardzo istotną też kwestią w pandemii jest brak możliwości swobodnego realizowania potrzeb społecznych. Ludzie utrzymujący silne więzi społeczne są mniej podatni na negatywny wpływ stresujących zdarzeń życiowych, są bardziej odporni na choroby i żyją dłużej. Zmieniły się również normy, ponieważ wirus jest tak zaraźliwy, że trzeba zmienić zachowanie, aby powstrzymać jego rozprzestrzenianie się. Te zmienione normy społeczne obejmują między innymi zachowanie dystansu społecznego oraz to, jak się witamy (np. dotykając się łokciami) i jak pracujemy (np. wiele osób obecnie pracuje i uczy się zdalnie). Wzrastać może także alienacja w miejscu pracy – pracownicy mogą stawać się bardziej wyobcowani nie tylko z miejsca, w którym dotąd wykonywali pracę, ale także z samej pracy.

Dobra procedura to mądra procedura

Szczególnie w sytuacji kryzysowej brak informacji odbierany jest ze zdwojoną siłą. Dlatego należy zadbać o regularne informowanie pracowników o kolejnych działaniach podejmowanych przez firmę, o aktualnej sytuacji w organizacji, o inicjatywach, które pojawiają się zarówno od pracowników, jak i po stronie pracodawcy. Obok podstawowej zasady jaką jest ciągłość informacji, w komunikacji kryzysowej równie ważne jest także słuchanie, co mówią pracownicy i odpowiadanie na ich pytania. Pracownik musi widzieć zaangażowanie pracodawcy w dbaniu o jego zdrowie np. poprzez opracowanie i wdrażanie przez specjalistę procedur:

  • monitorowania zdrowia pracowników,
  • czyszczenia i dezynfekcji pomieszczeń i powierzchni zgodnie z narodowymi i regionalnymi wymogami w zakresie zarządzania higieną na czas poważnych epidemii,
  • zapewnienia kompleksowych szkoleń w zakresie bezpieczeństwa w czasie epidemii,
  • stosowania środków indywidualnych i zwiększenia świadomości pracowników dotyczącej zapobiegania ryzyku,
  • postępowania w razie wystąpienia w zakładzie objawów zakażenia typowego dla koronawirusa.

Wdrażane procedury powinny być przemyślane i oparte na wiedzy naukowej. Jest to istotne nie tylko w odniesieniu do budowania poczucia bezpieczeństwa, ale także sensowności podjętych działań i uniknięcia sytuacji ponoszenia wydatków na działania, które nie przyczynią się do poprawy bezpieczeństwa, a wręcz przeciwnie, czasem mogą nawet zaszkodzić.

Pracodawca ma chronić i informować

Artykuł 207 § 2 Kodeksu pracy nakłada na pracodawcę obowiązek ochrony zdrowia i życia pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Oznacza to, że pracodawca powinien podejmować określone działania zmierzające do ochrony pracowników przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. I tutaj znowu pojawia się zadanie dla specjalisty ds. zwalczania skutków epidemii np. poprzez promowanie zdrowego stylu życia, szkoleń dotyczących podstawowych zasad higieny czy zasadności szczepień itp.

Natomiast art. 2092 Kodeksu pracy mówi, że w przypadku możliwości wystąpienia zagrożenia dla zdrowia lub życia pracodawca jest obowiązany m.in. niezwłocznie poinformować pracowników o tych zagrożeniach oraz podjąć działania w celu zapewnienia im odpowiedniej ochrony. Takim działaniem powinno być na przykład odpowiednie zabezpieczenia miejsca pracy pracownika w celu uniknięcia rozprzestrzeniania się wirusa. Pracodawca powinien poinformować pozostałych pracowników, ale wyłącznie tych, którzy mogli mieć styczność z osobą zarażoną, w celu eliminacji ryzyka lub dalszego ryzyka rozpowszechniania się wirusa w zakładzie pracy. Należy więc przeprowadzić wywiady epidemiologiczne, a najpierw oczywiście należy opracować procedury dotyczące prowadzenia takich wywiadów i kontrolować ich przestrzeganie (doświadczenia pokazują, jak niewiele osób potrafi prawidłowo zebrać wywiad epidemiologiczny, stąd tak ważny nacisk na to, by te procedury opracował specjalista znający się na epidemiologii, przepisach sanitarnych i zdrowiu publicznym).

Pomoc jest na wyciągnięcie ręki

Mając na uwadze, jak wiele wyzwań stoi przed pracodawcą, który chce walczyć o byt firmy i bezpieczeństwo swoich pracowników, ludzi, na których mu zależy słusznym podejściem jest szukanie wsparcia. Kierując firmą nie trzeba być omnibusem i znać się na wszystkim, jednocześnie na bieżąco śledzić wszystkie wytyczne czy nowe informacje pojawiające się w kontekście COVID-19 czy też w przyszłości jakiegokolwiek innego zagrożenia biologicznego. Dobry menadżer wie, że wystarczy, że będzie wiedział gdzie i u kogo szukać specjalistycznego wsparcia. Można rozważyć opcję zatrudnienia odpowiedniego specjalisty (na dobrego specjalistę jednak trudno trafić, a proces rekrutacji może trwać bardzo długo) lub można posiłkować się firmą, która takich specjalistów ma. SQD Alliance zatrudnienia ekspertów, którzy na co dzień zajmują się tematami związanymi z tworzeniem procedur bezpieczeństwa epidemiologicznego, zarządzaniem zdrowiem pracowników i szeroko rozumianą edukacją zdrowotną. Odpowiedzialny pracodawca, który chce działać skutecznie, zdroworozsądkowo i mieć czas na realizację swoich celów biznesowych potrafi docenić i często wybiera partnera, który może pomóc rozwiązać problemy, przed jakimi stoi dana firma.

Konsekwencja

Pandemia w końcu kiedyś się skończy, ale należy wyciągnąć z niej mądre wnioski – że dbanie o zdrowie pracowników, jego promowanie musi na stałe wpisać się w nowoczesne zarządzanie firmą, aby być przygotowanym na podobne zagrożenia. Każdy przedsiębiorca musi zdawać sobie sprawę, że w obecnych czasach procedury higieniczne muszą na stałe zagościć w każdej firmie. Konsekwentne działanie jest kluczem do sukcesu. Zagrożenie epidemiologiczne było obecne w naszym życiu już od dawna, jednak ludzie je bagatelizowali. Przecież pracownicy już od dawna urlopy spędzali podróżując po całym świecie, więc powrót do domu zawsze jest obarczony ryzykiem „przywleczenia” nowego wirusa. A więc kolejnym bardzo ważnym zadaniem pracodawcy, jeśli nie najważniejszym, bo od tego należałoby zacząć, jest zmiana spojrzenia na zarządzanie firmą i wdrożenie zarządzania zdrowiem pracowników – bo zdrowy pracownik zarówno fizycznie jak i psychicznie, to przedsiębiorstwo osiągające sukces.

    Chcesz o coś zapytać?