W dyskusji dotyczącej połączenia aspektów inżynierii i ochrony środowiska, w kontekście zrównoważonego funkcjonowania przedsiębiorstw głównych gałęzi gospodarczych nieodłącznie pojawia się pojęcie Najlepsza Dostępna Technika BAT (Best Available Technique). Czym jest BAT i co na ten temat mówią polskie przepisy prawne?
Czym jest Najlepsza Dostępna Technika BAT?
Definicja BAT określona została w art. 2 pkt 11 Dyrektywy Rady 96/61/WE z dnia 24 września 1996 r. dotyczącej zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli. Zgodnie z tą definicją, najlepsze dostępne techniki BAT to najefektywniejszy i najbardziej nowoczesny stopień rozwoju danej działalności i metod jej prowadzenia, wskazujący na praktyczną możliwość zastosowania danych technik do zapewnienia, co do zasady podstaw dla określania granicznych wartości emisji ustalonych w celu zapobiegania i tam, gdzie to nie jest w praktyce możliwe, w celu generalnego obniżenia emisji i jej oddziaływania na środowisko jako całość.
Zgodnie z ww. Dyrektywą, BAT stanowi zespół działań i środków o charakterze organizacyjnym, technicznym i technologicznym, które mają na celu ograniczenie emisji związanej z prowadzoną działalnością, do określonych wartości limitowych. Przedmiotowa Dyrektywa została implementowana w całości przez ustawę z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska.
Polskie przepisy prawa a BAT
Na podstawie art. 201 ust. 2 ustawy POŚ wydano Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska, jako całości. Przedmiotowy dokument zawiera listę instalacji, które wymagają uzyskania pozwolenia zintegrowanego.
Zgodnie z art. 204 ust. 1 ustawy POŚ, instalacje, które wymagają uzyskania pozwolenia zintegrowanego, mają obowiązek spełniać wymagania ochrony środowiska wynikające z najlepszych dostępnych technik. Jednocześnie, na podstawie art. 207 ust. 1 ustawy POŚ stwierdza się, iż najlepsze dostępne techniki mają obowiązek m.in. spełniać wymagania określone w dokumentach referencyjnych BAT oraz konkluzjach BAT, opublikowanych w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Wskazane dokumenty referencyjne oraz konkluzje BAT dotychczas opublikowano dla wybranych gałęzi przemysłu, tj.: przemysł spożywczy, produkcja napojów, przemysł mleczarski, gospodarka odpadami, produkcja organicznych substancji chemicznych, duże obiekty energetycznego spalania, intensywny chów drobiu lub świń, przemysł metali nieżelaznych, przemysł produkcji płyt drewnopochodnych, przemysł rafineryjny, przemysł papierniczy, przemysł chloro-alkaliczny, przemysł cementowo-wapienniczy, przemysł grabarski, przemysł szklarski, przemysł hutniczy, wspólne systemy oczyszczania ścieków/gazów odlotowych i zarządzanie nimi w sektorze chemicznym.
Terminy dotyczące wymogów BAT
Jednocześnie wraz z przedmiotową publikacją określono terminy:
- aktualizacji pozwolenia zintegrowanego, z uwzględnieniem wymogów BAT,
- dostosowania rozwiązań organizacyjnych, technicznych oraz technologicznych do wymogów BAT.
Należy zaznaczyć, iż ww. terminy odnoszą się do instalacji istniejących i funkcjonujących na podstawie wydanego pozwolenia zintegrowanego. Brak dostosowania instalacji do wymogów BAT we wskazanych terminach skutkuje finalnym cofnięciem lub ograniczeniem pozwolenia zintegrowanego z urzędu, co uniemożliwia przedsiębiorcy dalsze prowadzenie działalności gospodarczej w dotychczasowym zakresie.
W przypadku przedsięwzięć pozostających na etapie inwestycyjnym, w momencie opublikowania wytycznych BAT, przedmiotowe wymogi należy uwzględnić w procesie projektowym oraz w dokumentacji przedkładanej w celu uzyskania niezbędnych decyzji administracyjnych.
Konsultacje i dokumentacja
Reasumując, obowiązek uzyskania pozwolenia zintegrowanego wiąże się z koniecznością wdrożenia na poziomie procedowanych decyzji administracyjnych, jak i na poziomie operacyjnym (rozwiązania organizacyjne, techniczne i technologiczne w przedsiębiorstwie) wymogów BAT, określonych przepisami unijnymi. Proces ten musi uwzględniać spójność i zasadność aspektu ekologicznego, technicznego i ekonomicznego.
Nie wiesz, jak poprawnie wdrożyć konkluzje BAT w swojej firmie i potrzebujesz specjalistycznego wsparcia? Skontaktuj się z nami. Nasi eksperci pozostają do Twojej dyspozycji w zakresie konsultowania ww. systemu wdrożeniowego, a także przygotowania dokumentacji proceduralnej i administracyjnej.
