Zmiany od 1 stycznia 2019 roku
Z dniem 1 stycznia 2019 r. wchodzi w życie VerpackG – nowe niemieckie prawo dotyczące opakowań, które zwiększy liczbę obowiązków sprawozdawczych dla wszystkich podmiotów wprowadzających produkty w opakowaniach do Niemiec.
Co obowiązuje w roku 2018?
Posiadanie umowy licencyjnej z dualnym systemem odbioru i odzysku w Niemczech, czyli uiszczenie opłat za opakowania.
Co będzie obowiązywać w roku 2019?
Posiadanie umowy licencyjnej z dualnym systemem odbioru i odzysku w Niemczech, czyli uiszczenie opłat za opakowania oraz rejestracja w Zentrale Stelle Verpackungsregister (Centralny Rejestr Opakowań).
Co to jest VerpackG?
Z dniem 1 stycznia 2019 roku wchodzi w życie nowa niemiecka ustawa o opakowaniach (VerpackG), która zastąpi dotychczasowe niemieckie rozporządzenie o opakowaniach (VerpackV).
Ustawa zwiększy liczbę obowiązków sprawozdawczych dla wszystkich podmiotów wprowadzających produkty w opakowaniach do Niemiec (również bezpłatnie). W ramach powyższej ustawy stworzony został Centralny Rejestr Opakowań LUCID (niem. Zentrale Stelle Verpackungsregister), w którym do końca 2018 roku musi się zarejestrować każdy przedsiębiorca wprowadzający produkty w opakowaniach na rynek niemiecki. LUCID jest to pierwszy publiczny rejestr, w którym będzie można sprawdzić czy producenci, sprzedawcy detaliczni i/lub dystrybutorzy opakowań zarejestrowali się i czy wypełniają swoje obowiązki związane z gospodarką opakowaniami.
Kogo będzie dotyczyć nowa ustawa o opakowaniach?
Ustawa będzie dotyczyć wszystkich producentów i/lub sprzedawców, którzy „jako pierwsi” wprowadzają pakowany produkt – niezależnie od sposobu wprowadzenia, np. czy w sklepie detalicznym czy internetowym, na rynek niemiecki, a opakowanie to skierowane jest do końcowego odbiorcy prywatnego (tzw. opakowania B2C).
Obowiązki skierowane są zatem nie tylko do producentów opakowań, ale firm, które te opakowania wykorzystują i wprowadzają na niemiecki rynek. Chodzi więc o opakowania przesyłane do gospodarstw domowych, gastronomii czy urzędów. Jeżeli jednak firma sprzedaje produkty w opakowaniach np. na rzecz pośrednika (hurtownia) i to ta firma wprowadza po raz pierwszy opakowania na teren Niemiec, to obowiązek rejestracji i spełniania innych wymagań spoczywa na tej firmie (nie pośredniku).
Obowiązki w zakresie opakowań w Niemczech a opłata produktowa w Polsce
Uiszczanie opłaty produktowej za opakowania w Polsce nie jest równoznaczne z wypełnieniem obowiązków związanych z tymi opakowaniami w Niemczech. Opłaty za opakowania muszą zostać uiszczone w kraju, do którego dane opakowania ostatecznie trafiają.
Za dane opakowanie nie uiszcza się opłaty produktowej zarówno w Polsce, jak i w Niemczech. Zatem za opakowania eksportowane do Niemiec dokonuje się opłaty produktowej w Polsce.
Jakie opakowania reguluje ustawa?
Zgodnie z nową ustawą opakowaniami, które podlegają opłatom, są opakowania: jednostkowe, przesyłkowe, serwisowe, zbiorcze, transportowe. Są to materiały wykonane z kartonu, tektury, papieru, tworzyw sztucznych, blachy, aluminium, materiałów naturalnych (np. z drewna) itp. Systemem mają być również objęte materiały takie jak folie bąbelkowe czy styropian wypełniający opakowanie, a także opakowania wykorzystywane w gastronomii na rzecz konsumenta jak np. papierowe kubki na kawę. Ustawa ma regulować wszystkie opakowania, które ostatecznie trafią do konsumenta, a tym samym do jego odpadów.
Ważne: Opakowania jednostkowe, przesyłkowe, serwisowe i zbiorcze należy zgłosić w Centralnym Rejestrze Opakowań LUCID (niem. Zentrale Stelle Verpackungsregister), natomiast opakowania transportowe nie podlegają zgłoszeniu w rejestrze.
W przyszłości producenci i sprzedawcy będą mogli sprawdzić, czy ich materiały opakowaniowe podlegają wymogom uczestnictwa w katalogu wymagań dotyczących uczestnictwa w systemie. Ewentualnie w razie dalszych wątpliwości będą mogli złożyć wniosek do Centralnej Agencji, która będzie czuwać nad funkcjonowaniem rejestru (Stiftung Zentrale Stelle Verpackungsregister) z prośbą o sklasyfikowanie ich opakowania. W takim przypadku Centralna Agencja wyda decyzję administracyjną dotyczącą klauzuli tajności materiału opakowaniowego podlegającego wymogom uczestnictwa w systemie.
Rejestracja w LUCID
Niezależnie od wielkości i liczby wprowadzanych na obszar Niemiec produktów w opakowaniach należy dokonać rejestracji i spełniać inne obowiązki związane z opakowaniami. Rejestracji można dokonywać już od sierpnia 2018 roku. Podmioty, które chcą po Nowym Roku zgodnie z prawem wprowadzać na teren Niemiec produkty w opakowaniach powinny zarejestrować się przed 1 stycznia 2019 r.
Ważne: Podmiot musi osobiście się zarejestrować (a także zgłosić ilość materiałów opakowaniowych). Angażowanie strony trzeciej np. pośrednika lub Izby Handlu Zagranicznego w celu wykonania tych obowiązków nie jest dozwolone. Każdego adresu e-mail można użyć tylko raz, aby ubiegać się o dane dostępu do bazy. Jeżeli rejestracja nastąpi przed wejściem ustawy w życie będzie to tymczasowa rejestracja i widoczna w rejestrze dopiero po 1 stycznia 2019 roku. W momencie zakończenia rejestracji podmiot otrzyma potwierdzenie z tymczasowym numerem rejestracyjnym.
Rejestracja jest bezpłatna, za wprowadzanie danych w rejestrze również nie dokonuje się żadnych płatności. W przypadku kiedy podmiot nie zarejestruje się w systemie LUCID nastąpi dla niego automatyczny zakaz dystrybucji. Brak rejestracji w centralnym systemie może skutkować grzywną aż do 100 000 EUR, brak uczestnictwa w podwójnym systemie utylizacji odpadów grzywną aż do 200 000 EUR. Ze względu na publiczny charakter rejestru podmiot działający niezgodnie z prawem może spodziewać się, że jego dystrybutorzy mogą zrezygnować z niego jako dostawcy. Egzekwowaniem spełnienia obowiązku rejestracji będą zajmować się kraje związkowe (Bundesländer) na podstawie danych otrzymanych z rejestru opakowań.
Dualny System Odbioru i Odzysku
Należy pamiętać, że nadal obowiązują Dualny System Odbioru i Odzysku oraz uiszczanie opłat za opakowania (odpowiednik polskiej opłaty produktowej). Aby przystąpić do Dualnego Systemu Odbioru i Odzysku należy określić szacowane roczne ilości eksportowanych do Niemiec opakowań oraz podpisać umowę.
Podobnie jak miało to miejsce w rozporządzeniu w sprawie opakowań (VerpackV), podmioty wprowadzające do obrotu materiały opakowaniowe podlegające wymogom uczestnictwa w systemie są zobowiązane do przedłożenia do 15 maja każdego roku „deklaracji kompletności” za poprzedni rok. Czyli raz w roku producenci będą zobowiązani zgłosić masę (całkowitą wagę) wprowadzanych przez nich materiałów opakowaniowych oraz rodzaj materiału do wybranego przez siebie systemu, a jednocześnie do Centralnej Agencji.
Informacje muszą być poświadczone przez zarejestrowanego egzaminatora i złożone elektronicznie w Centralnej Agencji w LUCID. Zarejestrowanych egzaminatorów można znaleźć w rejestrze egzaminatorów Centralnej Agencji LUCID. Obowiązek ten ma zastosowanie tylko wtedy, gdy faktyczna ilość materiałów opakowaniowych, które zostały wprowadzone na rynek w poprzednim roku kalendarzowym przekracza jeden z następujących progów ilościowych:
• szkło: 80 000 kg,
• papier, tektura, tektura: 50 000 kg,
• metale żelazne, aluminium, tworzywa sztuczne, kartony do napojów, inne kompozyty: 30 000 kg.
Jeżeli deklaracja kompletności nie zostanie złożona, prawidłowo w całości lub nie w terminie, to stanowi to przestępstwo administracyjne, które może skutkować grzywną w wysokości do 100 000 EUR.
Chcesz dowiedzieć się więcej?
Skontaktuj się z naszym specjalistą ds. ochrony środowiska i zapytaj o szczegóły.
Źródło: opracowanie własne Team Prevent Poland Sp. z o.o. (obecnie SQD Alliance) oraz Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa.