ESG to podejście do zarządzania, które ma na celu zrównoważony rozwój organizacji w oparciu o trzy obszary: środowiskowy, społeczny i ład zarządczy. Mówi się o nim szczególnie dużo nie tylko w obszarze nowych obowiązków dotyczących raportowania, ale również w kontekście korzyści, jakie przynosi organizacjom. Warto zatem dowiedzieć się co to jest ESG, kto ma obowiązek raportowania i dlaczego dobrze jest zainteresować się tym tematem już teraz, nawet gdy obowiązek raportowania nie obejmuje jeszcze Twojej firmy.
Co to jest ESG i jakie wyzwania niesie dla biznesu?
Zacznijmy od tego co kryje się pod skrótem ESG. ESG czyli z języka angielskiego Environmental, Social i Governance – to kluczowe zagadnienia, które obecnie zyskują coraz większe znaczenie w świecie biznesu. Jest podejściem do zarządzania, które skupia się na aspektach związanych ze środowiskiem, społeczeństwem i ładem korporacyjnym. ESG to termin powszechnie używany w kontekście inwestycji. Uwzględnia bowiem trzy istotne elementy, które mają wpływ na wartość spółki i jej długoterminową stabilność i perspektywę.
Końcem lipca 2023 roku Komisja UE przyjęła Europejskie Standardy Sprawozdawczości w zakresie Zrównoważonego Rozwoju tzw. ESRS. Oznacza to, że Europa posiada obecnie oficjalnie usankcjonowany zestaw wytycznych dotyczących raportowania ESG zgodnie z którym wszystkie przedsiębiorstwa podlegające CSRD tj. dyrektywie w sprawie sprawozdawczości korporacyjnej w zakresie zrównoważonego rozwoju będą miały obowiązek raportowania kwestii zrównoważonego rozowju.
Raporty ESG – przepisy regulujące sprawozdawczość
Obecnie przepisy dotyczące ESRS to 12 dokumentów, z których dwa pierwsze zawierają standardy ESG przekrojowe, obowiązkowe dla wszystkich objętych obowiązkiem raportowania. Są to:
- ESRS 1 – Wymagania ogólne
- ESRS 2 – Ogólne ujawnienia
Pozostałe standardy obejmujące szczegółowe kwestie dotyczące środowiska naturalnego, praw człowieka i praw pracowniczych, relacji społecznych oraz relacji spółki z otoczeniem biznesowym będą ujawniane w zależności od wyników przeprowadzonej uprzednio analizy podwójnej istotności:
- ESRS E1 Zmiana klimatu
- ESRS E2 Zanieczyszczenie
- ESRS E3 Zasoby wodne i morskie
- ESRS E4 Różnorodność biologiczna i ekosystemy
- ESRS E5 Wykorzystanie zasobów i gospodarka o obiegu zamkniętym
- ESRS S1 Własna siła robocza
- ESRS S2 Pracownicy w łańcuchu wartości
- ESRS S3 Dotknięte społeczności
- ESRS S4 Konsumenci i użytkownicy końcowi
- ESRS G1 Postępowanie w biznesie
Co istotne, kształt i zakres ESRS będzie podlegał cyklicznej weryfikacji i zmianom – w praktyce może to oznaczać ich dalsze rozszerzanie.
Raporty zrównoważonego rozwoju – kto i kiedy będzie musiał zaraportować zgodnie ze standardami ESRS?
Najbliższe miesiące i lata przyniosą w naszym kraju wiele zmian w obszarze jakim jest polityka zrównoważonego rozwoju firm. Dyrektywa CSRD oraz Standardy ESRS nakładają bowiem nowe oraz rozszerzone obowiązki raportowania i ujawniania informacji związanych z danymi ESG dla prawie 4 tysięcy polskich przedsiębiorstw. To nie tylko ogromne wyzwania, ale również szansa na wzrost wartości biznesu, poprawę reputacji firmy, a także zdobycie przewagi konkurencyjnej oraz dzięki prowadzeniu odpowiedzialnego biznesu, stworzenie pozytywnego, szerokiego wpływu na otoczenie – środowisko, pracowników, kontrahentów, klientów czy grupy społeczne.
Wprowadzanie raportowania według standardów ESG
Od kiedy polskie firmy będą miały obowiązek raportowania według kryteriów ESG? Zgodnie z ustaleniami, raportowanie zgodne z wytycznymi CRSD będzie wprowadzane w najbliższych latach stopniowo:
- Od 2024 roku obowiązek raportowania dotknie spółki i grupy kapitałowe, które dotychczas posiadały obowiązek raportowania niefinansowego zgodnie z dyrektywą NFRD. Są to największe jednostki zainteresowania publicznego, spółki zatrudniające ponad 500 pracowników oraz spełniające określone kryteria finansowe tj. suma bilansowa powyżej 20 mln € i/lub roczne przychody powyżej 40 mln €. Zgodnie ze standardami ESRS, pierwsze sprawozdania te podmioty złożą w 2025 roku.
- Od 2025 roku będą musiały raportować wszystkie duże spółki, które spełnią 2 z 3 kryteriów: zatrudnienie ponad 250 pracowników, suma bilansowa powyżej 25 mln € i/lub roczne przychody powyżej 50 mln €. Pierwsze raporty zgodnie ze standardami ESRS te podmioty złożą w 2026 roku.
- Od 2026 roku do obowiązku raportowania dołączą małe i średnie przedsiębiorstwa, które są notowane na rynku regulowanym i spełniają 2 z 3 kryteriów: zatrudnienie ponad 10 pracowników, suma bilansowa powyżej 350 tys. € i/lub roczne przychody powyżej 700 tys. €.
- Od 2027 roku będą musiały raportować wybrane spółki z siedzibą poza UE posiadające w Polsce jednostkę zależną lub oddział, które osiągają na terenie UE roczne przychody powyżej 150 mln €. Pierwsze raporty zgodnie ze standardami ESRS te podmioty złożą dopiero w 2028 roku.
Fakt objęcia obowiązkiem raportowania ESG oznacza, że aby prawidłowo i w odpowiednim czasie przygotować się do tego, zgodnie z nowymi standardami, konieczne jest wcześniejsze zdiagnozowanie zakresu raportowania, a następnie stworzenie sprawnego systemu. System ten będzie odpowiadał za gromadzenie i konsolidowanie danych objętych raportem na temat realizacji celów ESG.
Nowe standardy zarządzania – czy ESG będzie strategicznym celem biznesowym?
Korzyści wynikające z działań ESG takie jak zapewnienie zrównoważonego rozwoju poprzez ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko, poprawę sprawiedliwości i odpowiedzialności społecznej oraz dobre praktyki zarządzania sprawiają, że współczesne firmy coraz częściej włączają ESG do swoich strategii.
Zarówno w Polsce jak i na całym świecie wzrasta zainteresowanie inwestorów, klientów i społeczności tematyką ESG. Dowodem na są rosnące inwestycje w ESG i zmiany w zachowaniach klientów. Firmy, które podejmują się wdrażania działań ESG są postrzegane jako bardziej odpowiedzialne i wiarygodne, co przekłada się na wzrost zaufania ich klientów i kontrahentów. Ponadto firmy te są lepiej przygotowane na zmiany rynkowe i mogą lepiej wykorzystać nowe możliwości minimalizując ryzyko finansowe.
Co to jest ESG i jakie są przykładowe działania ESG w firmach
Przykłady działań ESG w firmach mogą obejmować np.:
- w zakresie środowiskowym: identyfikację i redukcję emisji CO2, inwestycje w technologie przyjazne środowisku, wdrażanie gospodarki o obiegu zamkniętym,
- w zakresie społecznym: zapewnienie odpowiednich warunków pracy dla pracowników, promowanie różnorodności i równości, zaangażowanie społeczne,
- w zakresie zarządzania: ulepszanie procesów zarządzania i transparentności.
Raportowanie, opracowywanie strategii ESG firmy i prowadzenie działań z tego zakresu staje się nieodzownym, coraz częściej wymaganym elementem zarządzania organizacjami zarówno w Europie jak i w naszym kraju. Warto pamiętać o licznych korzyściach, zarówno finansowych jak i społecznych jakie przynosi ESG. Z uwagi na nie dobrze jest zainteresować się tym tematem, a także podjąć skuteczne i konkretne działania, by przyczynić się do sukcesu przedsiębiorstwa w perspektywie najbliższych kilku lat.
Jeżeli planujesz wdrożyć działania ESG także w swojej firmie, skontaktuj się z nami. Podpowiemy Ci, jakimi obszarami warto się zainteresować inwestując w odpowiedzialny i etyczny biznes oraz jak raportować ESG w Twojej organizacji.
