Warto zastanowić się nie tylko nad tym, w jakie urządzenia lub systemy przeciwpożarowe musimy wyposażyć nieruchomość. Istotne jest również przestrzeganie obowiązków w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz unikanie niebezpieczeństwa poprzez niedopuszczanie do sytuacji mogących spowodować zagrożenie. Czynności zabronione w ochronie ppoż. są regulowane przez polskie prawo. Czy wiesz, czego dotyczą?
Czynności zabronione w ochronie ppoż. – regulacje prawne
Wyjaśnienie tego, czym są czynności zabronione w zakresie ochrony przeciwpożarowej jest szczegółowo ujęte w polskim prawie, tak jak ma to miejsce w przypadku obowiązków związanych z ochroną ppoż.
Zgodnie z art. 13 ustawy o ochronie przeciwpożarowej z dnia 24 sierpnia 1991 r., czynności zabronione w obiektach budowlanych i terenach do nich przyległych, z uwagi na to, że mogą doprowadzić do pożaru albo jego rozprzestrzeniania się, a także utrudnienia w prowadzeniu ewakuacji lub działań ratowniczych, są zapisane w rozporządzeniu. O wyżej wspomnianych czynnościach przeczytamy zatem w Rozdziale 2 Rozporządzenia Ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Znajdziemy tam także obowiązki w zakresie ppoż.
Czego nie wolno robić w związku z ochroną ppoż.?
W obiektach oraz na terenach, które do nich przylegają, zabronione jest wykonywanie nie tylko czynności, które mogą powodować pożary oraz wpływać na ich rozprzestrzenianie się, ale także tych, które utrudniają ewakuację oraz prowadzenie działań ratowniczych w przypadku zagrożenia.
Ograniczanie dostępu do urządzeń i środków gaśniczych
Bardzo ważne jest, by dostęp do urządzeń, środków gaśniczych, podręcznego sprzętu gaśniczego oraz dróg ewakuacyjnych nie był w żaden sposób utrudniony. W chwili zagrożenia trzeba bowiem działać jak najszybciej. W związku z tym zakazane jest uniemożliwianie bądź ograniczanie dostępu do:
- gaśnic oraz urządzeń przeciwpożarowych,
- przeciwwybuchowych urządzeń odciążających,
- źródeł wody do celów przeciwpożarowych,
- urządzeń uruchamiających instalacje gaśnicze i sterujących takimi instalacjami oraz innymi instalacjami wpływającymi na stan bezpieczeństwa pożarowego obiektu,
- wyjść ewakuacyjnych albo okien dla ekip ratowniczych,
- wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego oraz kurków głównych instalacji gazowej,
- krat zewnętrznych i okiennic, które zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi powinny otwierać się od wewnątrz mieszkania lub pomieszczenia.
Czynności zabronione w ochronie ppoż. – utrudnianie działania ratowniczego lub ewakuacji
Część opisanych w Rozporządzeniu zakazów dotyczy czynności związanych z utrudnianiem ewakuacji w przypadku wystąpienia zagrożenia. Stanowczo zabronione jest np. składowanie materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej, służących do ewakuacji. Nie wolno również zmniejszać szerokości i wysokości tych dróg poniżej wartości wymaganych na podstawie przepisów techniczno-budowlanych. Może do tego dojść w sytuacji, w której na drogach ewakuacyjnych umieszczane są jakieś przedmioty. Zgodnie z Rozporządzeniem, z tego samego powodu nie wolno na takich drogach umieszczać elementów wystroju wnętrz, urządzeń i instalacji.
Jako zabronione wymienione jest również zamykanie drzwi ewakuacyjnych w taki sposób, że nie da się ich użyć natychmiast w przypadku pożaru lub innego zagrożenia. Nie wolno także blokować drzwi lub bram przeciwpożarowych tak, aby uniemożliwić ich samoczynne zamykanie w przypadku wystąpienia pożaru.
Prawo zabrania też wykorzystywania drogi ewakuacyjnej z np. sali widowiskowej, w której następuje jednoczesna wymiana użytkowników albo publiczności, w charakterze miejsca oczekiwania na wejście do sali.
Składowanie materiałów palnych – o czym pamiętać?
Czynnościami zabronionymi w zakresie ochrony przeciwpożarowej jest składowanie materiałów palnych w określonych warunkach. Zabronione jest składowanie materiałów palnych (w tym także pozostałości roślinnych, chrustu i gałęzi) w odległości mniejszej niż 4 m od granicy sąsiedniej działki.
Jeżeli chodzi o materiały palne bądź stosowania elementów wystroju i wyposażenia wnętrz powstałych z materiałów palnych, zabronione jest przechowywanie ich w odległości mniejszej niż 0,5 m od:
- urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do temperatury przekraczającej 373,15 K (100 °C),
- linii kablowych o napięciu powyżej 1kV, przewodów uziemiających oraz przewodów odprowadzających instalacji piorunochronnej oraz czynnych rozdzielnic prądu elektrycznego, przewodów elektrycznych siłowych i gniazd wtykowych siłowych o napięciu powyżej 400 V.
W Rozporządzeniu uwzględniono także zagrożenie płynące z przechowywania pełnych, niepełnych i opróżnionych butli przeznaczonych do gazów palnych, na nieużytkowanych poddaszach i strychach oraz w piwnicach. Takie działanie jest stanowczo zakazane, podobnie jak składowanie w takich miejscach oraz w piwnicach materiałów palnych.
Pozostałe czynności zabronione w ochronie ppoż.
Prócz wyżej wymienionych czynności zabronionych w zakresie ochrony przeciwpożarowej, wśród zakazów znalazły się również takie, które dotyczą użytkowania urządzeń elektrycznych, używania otwartego ognia czy też dystrybucji ropy naftowej. Zabronione jest zatem:
- używanie otwartego ognia, palenie tytoniu i stosowanie innych czynników mogących zainicjować zapłon materiałów występujących:
– w miejscach występowania materiałów niebezpiecznych pożarowo,
– w strefie zagrożenia wybuchem (wyjątkiem są tutaj urządzenia do tego przeznaczone i spełniające wymagania określone w odrębnych przepisach);
- użytkowanie instalacji, urządzeń i narzędzi niesprawnych technicznie lub w sposób niezgodny z przeznaczeniem albo warunkami określonymi przez producenta bądź niepoddawanych okresowym kontrolom;
- garażowanie pojazdów silnikowych w obiektach i pomieszczeniach nieprzeznaczonych do tego celu, jeżeli nie opróżniono zbiornika paliwa pojazdu i nie odłączono na stałe zasilania akumulatorowego pojazdu;
- rozgrzewanie za pomocą otwartego ognia smoły i innych materiałów w odległości mniejszej niż 5 m od obiektu, przyległego do niego składowiska lub placu składowego z materiałami palnymi;
- rozpalanie ognia, wysypywanie gorącego popiołu i żużla lub wypalanie wierzchniej warstwy gleby i traw, w miejscu umożliwiającym zapalenie się materiałów palnych albo sąsiednich obiektów;
- użytkowanie elektrycznych urządzeń ogrzewczych ustawionych bezpośrednio na podłożu palnym (oprócz urządzeń używanych zgodnie z warunkami producenta);
- stosowanie na osłony punktów świetlnych materiałów palnych, z wyjątkiem materiałów trudno zapalnych i niezapalnych, jeżeli zostaną umieszczone w odległości co najmniej 0,05 m od żarówki;
- instalowanie opraw oświetleniowych oraz osprzętu instalacji elektrycznych, takich jak wyłączniki, przełączniki, gniazda wtyczkowe, bezpośrednio na podłożu palnym, jeżeli ich konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed zapaleniem;
- napełnianie gazem płynnym butli na stacjach paliw, stacjach gazu płynnego i w innych obiektach nieprzeznaczonych do tego celu;
- dystrybuowanie i przeładunek ropy naftowej i produktów naftowych w obiektach i na terenach nieprzeznaczonych do tego celu.
Miejsca gromadzenia odpadów stałych a ppoż.
O czynnościach zabronionych, które także mają wpływ na zagrożenie pożarowe, możemy przeczytać w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. O zachowaniu minimalnych odległości na przestrzeni otwartej mówi §23. Zgodnie z nim, odległość pojemników i kontenerów od okien i drzwi do budynków oraz od sąsiedniej działki powinna wynosić co najmniej:
- 10 m – od okien i drzwi do budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi;
- 3 m – od granicy działki budowlanej;
- 10 m – od placu zabaw dla dzieci, boisk dla dzieci i młodzieży oraz miejsc rekreacyjnych.
Te odległości mogą być pomniejszone w przypadku przebudowy istniejącej zabudowy, (nie więcej niż o połowę). Trzeba wtedy zadbać o uzyskanie opinii państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego. Pamiętajmy, że zachowanie podanej odległości od granicy działki budowlanej nie jest wymagane, jeżeli miejsca te stykają się z miejscami o podobnym przeznaczeniu na sąsiedniej działce. Nie określa się również odległości od okien i drzwi do budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, oraz od granicy działki budowlanej w przypadku zabudowy jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacyjnej.
Dodatkowo „dojście od najdalszego wejścia do obsługiwanego budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego lub użyteczności publicznej do miejsca do gromadzenia odpadów stałych, o których mowa w § 22 ust. 2 pkt 1, 3 i 4, wynosi nie więcej niż 80 m. Wymaganie to nie dotyczy budynków na terenach zamkniętych”.
Przestrzeganie powyższych zakazów jest obowiązkiem każdego z nas. Stosowanie się do tych wytycznych zwiększy nasze poczucie bezpieczeństwa i może zapobiec niebezpieczeństwu pożaru. Dzięki temu ochronimy siebie i osoby w swoim otoczeniu.
