Safety first — to wyrażenie znaleźć można w materiałach dotyczących bezpieczeństwa pracy w wielu firmach. Bezpieczeństwo pracy stało się jedną z nadrzędnych wartości w organizacjach na całym świecie. Jednak by nie był to tylko pusty slogan, kultura bezpieczeństwa powinna być konsekwentnie budowana wśród pracowników danej firmy.
Czym jest kultura bezpieczeństwa?
Kultura bezpieczeństwa jest elementem kultury organizacyjnej. Można ją określić jako podejście wszystkich pracowników do zasad bezpieczeństwa pracy w firmie.
Tworzenie kultury bezpieczeństwa w pracy nie jest zadaniem łatwym i wymaga zaangażowania wszystkich pracowników firmy. Jednym z kluczowych pytań, na które warto sobie odpowiedzieć, chcąc tworzyć świadomość i kulturę bezpieczeństwa, jest: „Co jest mi potrzebne, by bezpieczeństwo było wartością, przez którą patrzy się na funkcjonowanie firmy?”. Zastanów się i zrób listę potrzebnych zasobów.
- …
- …
- …
Poziom kultury bezpieczeństwa w pracy a wypadkowość
Być może w Twojej liście znajdzie się taki punkt jak „zaangażowanie wszystkich pracowników”. Jest to coś, co jest niezbędne, kiedy mówimy o wysokim poziomie kultury bezpieczeństwa, a przecież do takiej chcemy dążyć.
Za bezpieczeństwo w firmie powinien być odpowiedzialny KAŻDY. Od członków zarządu począwszy, poprzez menadżerów, do pracowników operacyjnych czy nawet serwisu sprzątającego i ochrony. Widząc potencjalnie niebezpieczne sytuacje i nie podejmując żadnej reakcji, daje się nieme przyzwolenie na to, by grać w ruletkę z bezpieczeństwem. Kiedy każdy wie, że jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo, wtedy reaguje i nie daje przestrzeni do wzrostu ryzyka wypadków.
Wysoki poziom kultury bezpieczeństwa nie tylko wpływa na wypadkowość, ale również:
- zwiększa wydajność pracowników,
- pozytywnie wpływa na wzajemne zaufanie,
- zwiększa dochody firmy,
- buduje wizerunek przedsiębiorstwa.
Jak budować kulturę bezpieczeństwa wśród pracowników?
Jednym ze sposobów budowania kultury bezpieczeństwa jest wzbudzanie świadomości bezpieczeństwa i kreatywności pracowników w rozwiązywaniu problemów związanych z zachowaniem bezpieczeństwa podczas pracy. Jest to szczególnie ważne przy wymagających i narażonych na duże ryzyko zadaniach. Zaangażowanie pracowników na etapie szukania rozwiązań sprawia, że czują, że wprowadzane zmiany są bardziej ich i dlatego też częściej przestrzegają zasad, do których powstania sami się przyczynili.
Jak wzbudzić w pracownikach świadomość bezpieczeństwa? Analizuj z nimi wypadki lub sytuacje potencjalnie wypadkowe, korzystając z 6 kapeluszy myślowych. Kapelusze myślowe to koncepcja zaproponowana przez Edwarda de Bono, opierająca się na myśleniu lateralnym. Analizując dany problem, rozpatruje się go z 6 różnych punktów widzenia. W zależności od tego, jaki kapelusz (w przenośni) założy się na głowę, w takim kontekście spogląda się na dane zagadnienie.
Ważne, by w danym momencie skupiać się tylko na jednym sposobie myślenia. Tak jak raczej nie zakłada się dwóch kapeluszy na głowę w prawdziwym życiu, tak i w tej metodzie na głowie należy mieć w danej chwili jeden kapelusz i według jego schematu myśleć. Zmiana kapeluszy powoduje, że zmienia się sposób myślenia i mówienia o danym problemie, a także zmienia się nasze nastawienie do niego. Taki sposób podejścia do tematu może być bardzo odkrywczy i kreatywny.
6 kapeluszy — jak myśleć o kulturze bezpieczeństwa w pracy?
W procesie myślenia lateralnego powinno się przyjąć każdy z poniższych sposobów myślenia, by dany temat rozpracować z różnych stron. Kolor kapelusza warunkuje sposób myślenia o problemie.
- Kapelusz biały – styl skupiający się na faktach. Obiektywnie i bezstronnie podchodzi się do zastanego problemu i unika jakiejkolwiek oceny i opinii. W tym sposobie myślenia przytacza się suche fakty i liczby. W kontekście analizy wypadku pracownik skupia się tylko na tym, co widzi, unika domysłów i interpretacji. Kapelusz ten symbolizuje logiczne podejście do analizy problemu.
- Kapelusz czerwony – w tym sposobie myślenia wyraża się swoje emocje, nastawienie i opinie związane z danym zagadnieniem. Tutaj pracownik może powiedzieć co czuje w związku z daną sytuacją.
- Kapelusz żółty – styl konstruktywny, w którym myśli się optymistycznie. W tym przypadku pracownik ma za zadanie dostrzegać pozytywne strony oraz korzyści omawianych zagadnień.
- Kapelusz czarny – styl krytyczny, w którym wyszukuje się zagrożenia, słabe punkty i wady omawianego tematu.
- Kapelusz zielony – myślenie produktywne, oparte na wyszukiwaniu nowych rozwiązań, możliwości, innowacji. Ten sposób myślenia opiera się na kreatywności i twórczym rozwiązaniu problemu.
- Kapelusz niebieski – szerokie spojrzenie na problem. Myślenie związane z obserwacjami, wyciąganiem wniosków dot. myślenia, w celu stworzenia pełnego oglądu sytuacji.
Wariacji dotyczących tego, jak korzystać z metody 6 kapeluszy myślowych jest kilka. Kolejność zakładania kapeluszy może być różna. Zależy ona od omawianego zagadnienia oraz sposobu prowadzenia dyskusji.
Spojrzenie na bezpieczeństwo z kilku stron — dlaczego jest tak ważne?
Dlaczego tak ważne jest spojrzenie na bezpieczeństwo przy korzystaniu z kapeluszy myślowych? Ponieważ pomagają one pracownikom rozumieć kwestie bezpieczeństwa nie tylko od strony zakazów, nakazów itp. gdzie są oni bierni i mają jedynie „ślepo” przestrzegać jakichś zasad. Metoda ta pomaga wyjść poza utarte schematy myślowe i zrozumieć, jak nieprzestrzeganie bezpieczeństwa może wpływać na samych pracowników i jak to przekłada się na bezpieczeństwo innych osób.
Kultura bezpieczeństwa to świadomość tego, jak można na to bezpieczeństwo wpływać, co się na nie składa i odwaga do reagowania na sytuacje niebezpieczne. Kiedy rozumie się pewne zasady od podszewki, jest się samemu zaangażowanym w ich tworzenie, wtedy znacznie łatwiej tę kulturę budować.
Jeżeli interesuje Cię temat kultury bezpieczeństwa i chciałbyś zadbać o jej poziom w swojej firmie, skontaktuj się z nami. Nasz ekspert skontaktuje się z Tobą i opowie Ci co możesz zrobić, by poprawić bezpieczeństwo pracy w Twojej organizacji.