Wakacje to czas radości i beztroski. Niestety w tym okresie bardzo często zdarzają się urazy takie jak stłuczenia, skręcenia lub złamania. Jesteśmy narażeni na użądlenia i ukąszenia, a także udar cieplny. Trzeba uważać także na niebezpieczeństwa czyhające na nas podczas spędzania wakacji nad wodą. By czuć się bezpieczniej, warto wiedzieć jak reagować na częste zagrożenia występujące podczas sezonu urlopowego. Jak powinna wyglądać pierwsza pomoc na wakacjach? Jakimi zasadami się kierować?
Skręcenia, zwichnięcia, złamania — jak sobie z nimi radzić?
Wakacje to czas wzmożonej aktywności poza domem. Chętniej uprawiamy sport, częściej jeździmy na rowerze, biegamy i gramy w gry zespołowe. Podczas aktywnego wypoczynku możemy jednak doznać urazów, takich jak stłuczenia, skręcenia czy złamania. Jak pomóc osobie, która uległa takiemu wypadkowi?
Niegroźne stłuczenia
Upadek bądź uderzenie najczęściej kończy się stłuczeniem. W miejscu urazu zwykle powstaje siniak lub krwiak. Towarzyszy mu ból, zwłaszcza przy dotyku lub próbie ruchu, a także obrzęk i uczucie ciepła. Pierwsza pomoc w przypadku stłuczenia polega na jak najszybszym schłodzeniu bolącego miejsca. W tym celu świetnie nadadzą się kostki lodu owinięte ścierką lub woreczkiem, a także chłodzące preparaty dostępne bez recepty w aptece.
Przy stłuczeniu łokcia bądź kolana, można potrzymać kończynę nieco wyżej, oraz schładzać miejsce stłuczenia, a także przyjąć lek przeciwbólowy. Najlepiej przez jakiś czas zrezygnujmy z aktywności fizycznej, by nie obciążać nadmiernie miejsca dotkniętego urazem. Możemy również sięgnąć po maści na stłuczenia.
Przy bardzo silnym bólu, który nie ustaje pomimo udzielonej pomocy, trzeba skonsultować uraz z lekarzem.
Skręcenia i zwichnięcia — pierwsza pomoc
Ból stawu uniemożliwiający normalne poruszanie kończyną? Nie możesz dotknąć kostki bądź kolana bez nasilenia się dolegliwości bólowych? Okolice stawu puchną i pojawia się zasinienie? Być może przyczyną jest zwichnięcie.
Przy lekkich skręceniach stawu skokowego ból nie jest duży. Wtedy najlepiej jest przykładać chłodne kompresy, usztywnić kończynę bandażem elastycznym i ograniczyć poruszanie nią. Jeżeli jednak mamy do czynienia ze zwichnięciem, trzeba ułożyć kończynę nieco wyżej, obłożyć lodem i jak najprędzej udać się po pomoc lekarską. Nie nastawiamy stawu samodzielnie!
Złamania – co należy zrobić?
Charakteryzuje się ogromnym bólem w miejscu urazu oraz niemożnością poruszania złamaną kończyną. Jeśli jest to złamanie otwarte i kość przebiła skórę, pojawia się także krwotok.
W przypadku złamania należy unieruchomić kończynę. Najlepiej w tym celu unieruchomić miejsce złamania i dwa sąsiednie stawy. Bolące miejsce można obkładać lodem, gdyż pomoże to uniknąć obrzęku. Złamanie otwarte wymusza na nas konieczność zatamowania krwotoku. W tym celu używamy jałowego opatrunku.
W przypadku złamań nie wolno poruszać uszkodzoną kończyną ani próbować ją nastawiać!
Pierwsza pomoc na wakacjach — użądlenia i ukąszenia
Użądlenie osy lub pszczoły
Podczas lata trudno nie zauważyć wszędobylskich owadów. O bezpieczeństwo na wakacjach w tym przypadku powinny szczególnie zatroszczyć się osoby, które są uczulone na jad os lub pszczół. Użądlenie osy może się dla nich bowiem skończyć silną reakcją alergiczną, jaką jest wstrząs anafilaktyczny.
Jeżeli nie jesteśmy uczuleni na jad owadów, użądlenia zwykle nie są dla nas groźne. Powodują jednak ból i obrzęk. W takiej sytuacji po pierwsze należy usunąć żądło. Miejsce użądlenia przemywamy wodą z mydłem. By ograniczyć obrzęk, trzeba obłożyć miejsce użądlenia zimnym okładem. Możemy także zastosować maść łagodzącą objawy użądleń oraz posiadającą właściwości przeciwalergiczne.
Groźne bywają jednakże użądlenia w okolice języka, gardła bądź krtani. Najczęściej dochodzi do nich wtedy, gdy nie zauważymy owada, który wpadł do szklanki lub puszki i sięgniemy po napój. Nigdy nie należy zostawiać otwartego napoju.
Przy gwałtownej reakcji alergicznej na użądlenie (wstrząsie anafilaktycznym), należy jak najszybciej wezwać pogotowie ratunkowe, dzwoniąc pod numer 999. Jest to stan zagrażający życiu.
Groźne ukąszenia przez żmiję
Ukąszenie może dawać szereg różnych objawów. Będzie to nie tylko ból, zaczerwienienie i obrzęk. Ukąszona osoba może wykazywać nadmierną potliwość lub uczucie lęku, mieć drgawki, mdłości i biegunkę. Miejsce ukąszenia należy unieruchomić, przemyć wodą z mydłem, schładzać i od razu wezwać zespół ratownictwa medycznego.
Nigdy nie próbujemy przecinać miejsca ukąszenia i wysysać jadu!
Pierwsza pomoc na wakacjach przy poparzeniach słonecznych i udarach
Oparzenie słoneczne
Jedną z zasad bezpiecznych wakacji jest ostrożność podczas przebywania na słońcu. Przy bardzo wysokich temperaturach wystarczy chwila, by ulec oparzeniu. Jeżeli skóra robi się czerwona i zaczynamy odczuwać pieczenie, to znak, że przebywaliśmy na słońcu zdecydowanie zbyt długo. W takiej sytuacji trzeba schłodzić miejsce oparzenia. Temperatura wody nie powinna być jednak zbyt niska. Następnie na schłodzone miejsce możemy nałożyć środki na oparzenia np. hydrożel.
Jeżeli poparzenie słoneczne przybiera cięższą postać, pojawiają się pęcherze, mocny ból, należy udać się do lekarza. Żadnych oparzeń nie wolno smarować tłuszczem bądź olejkami. Pogarszają tylko stan uszkodzonej skóry.
Chcesz się dowiedzieć, jak udzielić pierwszej pomocy w przypadku najczęściej występujących podczas wakacji urazów? Zorganizuj szkolenie w swojej firmie.
Udar słoneczny
Udar słoneczny to odmiana udaru cieplnego. Stanowi niebezpieczeństwo szczególnie w przypadku dzieci i osób starszych. Można się go nabawić w wyniku zbyt długiego przebywania na słońcu. Dotyczy to szczególnie osób, które nie noszą nakrycia głowy. Osoba, u której wystąpił udar słoneczny, skarży się na silne bóle i zawroty głowy, nudności i wymioty. Może wystąpić u niej poczucie niepokoju. Ma dreszcze, zaburzenia widzenia, gorączkę i obficie się poci. W przypadku udaru słonecznego może dojść nawet do utraty świadomości lub zaburzeń oddychania.
Ważne, by osoba, u której podejrzewamy udar, jak najszybciej znalazła się w chłodnym, zaciemnionym miejscu. Natychmiast też wezwij zespół ratownictwa medycznego, ponieważ udar słoneczny jest stanem zagrożenia życia. Spróbuj przywrócić poszkodowanej osobie właściwą temperaturę ciała, stosując okłady na ciało. Pamiętaj tylko, by nie były zbyt zimne.
Niektórych z powyższych zagrożeń można uniknąć. Warto stosować zasady bezpiecznych wakacji i np. wystrzegać się nadmiernego nasłonecznienia. Skręcenia, stłuczenia kolana bądź użądlenia nie zawsze uda się uniknąć. Najważniejsze jednak to wiedzieć, w jaki sposób możemy udzielić pomocy poszkodowanej osobie. Zawsze też podczas udzielania pomocy pamiętajmy o własnym bezpieczeństwie.
