Planujesz wykonywanie robót, czynności lub urządzeń wodnych? Sprawdź, jakich formalności musisz w związku z tym dopełnić. Nie zawsze konieczne przy tym będzie staranie się pozwolenie wodnoprawne. Przy niektórych czynnościach wystarczy Ci bowiem zgłoszenie wodnoprawne. Kiedy musisz go dokonać, co powinno stanowić załącznik zgłoszenia i jakie koszty się z tym wiążą?
Zgłoszenie wodnoprawne — kiedy jest niezbędne?
Planujesz rozpocząć prace na wybranym terenie? To może oznaczać konieczność postarania się o pozwolenie wodnoprawne. Być może jednak wystarczy zgłoszenie wodnoprawne. Zgodnie z art. 394 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne, zgłoszenia wodnoprawnego wymaga:
- wykonanie pomostu o szerokości do 3 m i długości całkowitej do 25 m, stanowiącej sumę długości jego poszczególnych elementów;
- postój na wodach płynących statków przeznaczonych na cele mieszkaniowe lub usługowe;
- prowadzenie przez wody inne niż śródlądowe drogi wodne napowietrznych linii energetycznych i telekomunikacyjnych;
- wykonanie kąpieliska lub wyznaczenie miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli, w tym na obszarze morza terytorialnego;
- trwałe odwadnianie wykopów budowlanych;
- prowadzenie robót w wodach oraz innych robót, które mogą być przyczyną zmiany stanu wód podziemnych;
- wykonanie urządzeń odwadniających obiekty budowlane, o zasięgu oddziaływania niewykraczającym poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem;
- odprowadzanie wód z wykopów budowlanych lub z próbnych pompowań otworów hydrogeologicznych;
- wykonanie stawów, które nie są napełniane w ramach usług wodnych, ale wyłącznie wodami opadowymi lub roztopowymi lub wodami gruntowymi o powierzchni nieprzekraczającej 1000 m2 i głębokości nieprzekraczającej 3 m od naturalnej powierzchni terenu o zasięgu oddziaływania niewykraczającym poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem;
- przebudowa rowu polegająca na wykonaniu przepustu lub innego przekroju zamkniętego na długości nie większej niż 10 m;
- przebudowa lub odbudowa urządzeń odwadniających zlokalizowanych w pasie drogowym dróg publicznych, obszarze kolejowym, na lotniskach lub lądowiskach;
- wydobywanie kamienia, żwiru, piasku, innych materiałów z wód w związku z utrzymywaniem wód, śródlądowych dróg wodnych oraz remontem urządzeń wodnych, wykonywane w ramach obowiązków właściciela wód.
W art. 394 ust. 2 ustawodawca zaznacza również, że jeżeli planowana realizacja ma obejmować wykonanie dwóch lub więcej przedsięwzięć, o których mowa powyżej w punkcie pierwszym, dziewiątym i dziesiątym miałaby skutkować przekroczeniem określonych dla nich parametrów, to właściwy w sprawach zgłoszeń wodnoprawnych organ orzeka o obowiązku uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Orzeczenie wydawane jest w drodze decyzji. Dodać przy tym należy, że zgodnie z ust. 3 „dokonując zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, 9 i 10, bierze się pod uwagę parametry skumulowane z innymi planowanymi, realizowanymi oraz zrealizowanymi przedsięwzięciami”.
Co jednak w sytuacji, gdy planowane przez nas przedsięwzięcie obejmuje taki zakres działań, że wymaga zarówno uzyskania pozwolenia wodnoprawnego oraz zgłoszenia wodnoprawnego? Wówczas, zgodnie z art. 394 ust. 4 wniosek o wydanie pozwolenia i zgłoszenie rozpatrywane jest w ramach jednego postępowania. Kończy się ono wydaniem pozwolenia wodnoprawnego.
Gdzie trzeba złożyć wniosek i co musi zawierać?
Chcąc prowadzić jakiekolwiek prace dotyczące wód, musimy najpierw uważnie przeczytać, czy w naszym przypadku konieczne będzie składanie wniosku o pozwolenie wodnoprawne, czy wyłącznie zgłoszenie wodnoprawne.
Art. 395 ww. ustawy, określa wyłączenia z obowiązku wydania pozwolenia wodnoprawnego lub przyjęcia zgłoszenia wodnoprawnego.
Kto wydaje pozwolenie wodnoprawne i przyjmuje zgłoszenie wodnoprawne?
Jeżeli w przypadku zaplanowanej inwestycji okaże się, że zgłoszenie wodnoprawne jest niezbędne, należy złożyć je, zgodnie z art. 397 „w siedzibie nadzoru wodnego właściwego miejscowo albo najbliższego dla zamierzonego korzystania z usług wodnych lub wykonywania urządzeń wodnych, lub innej działalności wymagającej zgody wodnoprawnej”. W tym samym miejscu złożymy także wniosek o wydanie pozwolenia wodnoprawnego, gdyby okazało się to konieczne. W znalezieniu właściwej siedziby nadzoru pomoże nam specjalna mapka, zamieszczona na stronie Wód Polskich. Tam znajdziemy również przykładowy wzór zgłoszenia wodnoprawnego.
Pamiętajmy, że zgłoszenie wodnoprawne składamy przed planowanym terminem rozpoczęcia robót, czynności lub też urządzeń wodnych!

Co powinno zawierać zgłoszenie?
Zgłoszenie wodnoprawne powinno zawierać oznaczenie zakładu, który składa zgłoszenie. Podajemy jego siedzibę i dokładny adres. Musimy również określić cel zaplanowanych czynności, robót lub urządzeń wodnych. Ważne jest także zamieszczenie informacji o stanie prawnym nieruchomości, na której wyżej opisane działania będą wykonywane. Należy również wyjaśnić w sposób opisowy, co będziemy na tym terenie robić, określić podstawowy zakres planowanych robót i warunki, w jakich będą wykonywane.
Nie zapominajmy o podaniu lokalizacji. Podajemy przy tym nazwę lub oznaczenie obrębu ewidencyjnego z numerem, lub numerami działek ewidencyjnych oraz współrzędnymi. Należy zamieścić również planowany termin rozpoczęcia robót lub czynności.
Nie wystarczy złożyć samego formularza zgłoszenia wodnoprawnego. Ustawa określa bowiem obowiązkowe załączniki do zgłoszenia. Zgodnie z art. 422 Prawa wodnego, do zgłoszenia dołącza się:
- mapę sytuacyjno-wysokościową pobraną z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego z naniesionym schematem planowanych czynności, robót lub urządzeń wodnych i zasięgiem ich oddziaływania lub inną mapę opatrzoną przez organ Służby Geodezyjnej i Kartograficznej odpowiednią klauzulą urzędową;
- odpowiednie szkice lub rysunki;
- wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jeśli takiego dokumentu nie ma, możemy przedłożyć decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, albo decyzję o warunkach zabudowy, w przypadku gdy są wymagane;
- zgodę właściciela urządzenia wodnego, które jest niezbędne do wykonania planowanych czynności, robót lub urządzeń wodnych.
Opłata za zgłoszenie wodnoprawne również została określona w Prawie wodnym, z zaznaczeniem, że aktualne stawki opłaty ogłaszane są w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” w drodze obwieszczenia przez ministra właściwego do spraw gospodarski wodnej.
Zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 5 października 2020 r. w sprawie wysokości stawek opłat za udzielenie zgód wodnoprawnych obowiązujących od dnia 1 stycznia 2021 r., kwota, jaką należy wpłacić za przyjęcie zgłoszenia wodnoprawnego, wynosi 92,23 zł. Opłatę za zgłoszenie wodnoprawne wnosi się na rachunek bankowy Wód Polskich (nr konta bez problemu znajdziemy na stronie internetowej).
W jakim terminie składamy zgłoszenie wodnoprawne wraz z załącznikami?
Wiedząc już, co musimy zawrzeć w zgłoszeniu oraz co do niego dołączyć, należy zadbać o właściwy termin złożenia pełnej dokumentacji.
Ile dni musi zatem upłynąć od zgłoszenia wodnoprawnego do rozpoczęcia robót?
Według art. 423 Prawa wodnego, do rozpoczęcia prac objętych zgłoszeniem możemy przystąpić, „jeżeli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia organ właściwy w sprawach zgłoszeń wodnoprawnych nie wniesie, w drodze decyzji, sprzeciwu i nie później niż po upływie 3 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia”.
Warto wiedzieć, że zgodnie z art. 423, fakt dokonania zgłoszenia wodnoprawnego nie oznacza, że jesteśmy zwolnieni z obowiązku uzyskania niezbędnych, wymaganych na podstawie przepisów odrębnych decyzji i uzgodnień.

Czy opłata podlega zwrotowi w przypadku decyzji odmownej?
Jeżeli nasze zgłoszenie nie spełnia wymogów prawnych, np. nie uzupełnimy w terminie braków w załączonej dokumentacji, lub też organ stwierdzi, że w tej sytuacji wymagane jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego, nie tylko nie możemy rozpocząć zaplanowanych czynności. Przepada również opłata, którą uiściliśmy za przyjęcie zgłoszenia. Dlaczego tak się dzieje?
Brak zwrotu opłaty wynika wprost z przepisów dotyczących prawa wodnego. W ustawie zwrotowi podlega jedynie opłata za pozwolenie wodnoprawne lub ocenę wodnoprawną. Nie przewidziano natomiast sytuacji, która sprawiłaby, że zwrot opłaty za przyjęcie zgłoszenia wodnoprawnego jest zasadny. Organ, do którego wpłynęło nasze zgłoszenie, dokonał jego analizy oraz podjął niezbędne czynności procesowe. Oznacza to, że nasza opłata została wykorzystana zgodnie z przeznaczeniem. Jej zwrot jest tym samym niemożliwy.
Co więcej, jeżeli organ uzna, że w naszej sytuacji niezbędne jest ubieganie się o pozwolenie wodnoprawne, musimy wnieść kolejną opłatę. Zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 5 października 2020 r. w sprawie wysokości stawek opłat za udzielenie zgód wodnoprawnych obowiązujących od dnia 1 stycznia 2021 r., stawka opłata za wydanie pozwolenia wodnoprawnego wynosi 230,05 zł. Opłaty wniesionej za dokonanie zgłoszenia wodnoprawnego nie możemy również wykorzystać na poczet uzyskania pozwolenia wodnoprawnego.
Pamiętajmy, by nie tylko uważnie sprawdzić, czy w przypadku planowanej przez nas inwestycji wystarczy zgłoszenie wodnoprawne. Korzystajmy również z pomocy osób kompetentnych. W razie wątpliwości warto skontaktować się szczególnie z najbliższym Nadzorem Wodnym.
W kwestiach związanych z ochroną środowiska i prawem wodnym możesz skorzystać z profesjonalnych konsultacji ze specjalistą SQD Alliance. Sprawdź, w czym możemy pomóc Twojej firmie i dlaczego warto korzystać z pomocy naszych ekspertów.