Praca podczas upałów niesie ze sobą wiele utrudnień dla pracowników, bez względu na to, czy są to osoby wykonujące pracę siedzącą, czy też fizyczną. Zagrożenie stanowi przegrzanie organizmu oraz odwodnienie. Jak w obliczu wysokich temperatur powinien postępować pracodawca? Co musi zapewnić swoim podwładnym?
Kiedy pracodawca powinien zapewnić pracownikom napoje?
Według obowiązujących przepisów pracodawca musi zorganizować pracę w taki sposób, aby zmniejszać jej uciążliwość. Ma to znaczenie także w przypadku pracy w trakcie upałów.
Obowiązki pracodawcy w czasie upałów są od dawna określone w polskim prawie. Jednym z nich, wskazanym w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 roku w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów, jest dostarczenie pracownikom odpowiedniej ilości płynów w okresie występowania wysokich temperatur. Zgodnie z przepisami, pracodawca musi zapewnić napoje pracownikom wykonującym pracę na otwartej przestrzeni w momencie, gdy temperatura sięga 25 stopni. Jeżeli pracownicy wykonują swoje obowiązki w pomieszczeniach zamkniętych, takich jak biura lub hale produkcyjne, pracodawca zapewnia im napoje profilaktyczne wtedy, gdy temperatura przekracza 28 stopni.
W zupełności wystarczy, gdy pracodawca udostępni pracownikom czynny dystrybutor z wodą pitną. Jeżeli jednak na stanowisku pracy występuje gorący mikroklimat, który cechuje się wartością wskaźnika obciążenia termicznego powyżej 25 stopni, pracodawca powinien zapewnić podwładnym napoje wzbogacone w sole mineralne i witaminy.
Jaka jest granica temperatury wymagająca wstrzymanie pracy?
Polskie przepisy nakazują zapewnienie temperatury odpowiedniej do rodzaju wykonywanej pracy. Nie może być przy tym niższa niż 14 stopni, chyba że nie pozwalają na to względy technologiczne. Jeżeli jednak w pomieszczeniu wykonywana jest lekka praca fizyczna bądź biurowa, temperatura nie może spaść poniżej 18 stopni. Niestety nigdzie nie wspomniano o tym, jaka jest maksymalna temperatura dopuszczalna w miejscu pracy. Jedynym wyjątkiem jest praca fizyczna pracowników młodocianych. Nie mogą oni wykonywać swoich obowiązków, jeżeli w pomieszczeniu panuje temperatura wyższa niż 30 stopni, a względna wilgotność powietrza przekracza 65%.
W związku z brakiem regulacji co do maksymalnej temperatury pracodawca nie ma obowiązku skracania czasu pracy. Mimo wszystko warto to rozważyć w przypadku pracy, którą pracownicy wykonują w wysokich temperaturach na przestrzeni otwartej. Można w tym celu np. wydłużyć przerwy bądź zwiększyć ich ilość. Rozwiązaniem może być także wcześniejsze wyjście z pracy. Należy pamiętać, że nie może to mieć wpływu na zmniejszenie wynagrodzenia. Czasami możliwe jest organizowanie czasu pracy w taki sposób, aby część z niej wykonywać w miejscach zacienionych bądź klimatyzowanych.
Jeżeli mamy taką możliwość, dobrze jest rozważyć pracę w godzinach nocnych, gdy temperatury nie są tak uciążliwe.
Czy pracodawca musi wyposażyć biuro w klimatyzator?
Gdy temperatura w biurze sięga powyżej 28 stopni, wydajność pracowników spada. Osoby, które źle znoszą upał w pracy, mogą cierpieć z powodu nasilenia dolegliwości. Czy pracodawca musi zapewnić pracownikom klimatyzację w okresie występowania wysokich temperatur?
Zgodnie z opisanymi powyżej regulacjami dotyczącymi minimalnych i maksymalnych temperatur w miejscu pracy, takiego obowiązku nie ma, chociaż z pewnością warto to zrobić. Inwestycja w takie udogodnienie to korzyść nie tylko dla pracowników, ale i dla pracodawcy. Dzięki komfortowym warunkom związanym z odpowiednią do pracy temperaturą podwładni pracują wydajniej. Nie skarżą się także na pogarszanie się stanu zdrowia z powodu upału w miejscu pracy.
Ważne, by decydując się na zapewnienie pracownikom klimatyzacji, zadbać o utrzymywanie urządzeń w czystości. Klimatyzatory i wentylatory bywają bowiem siedliskiem bakterii, które mogą wywoływać choroby dróg oddechowych. Klimatyzacja nie może także powodować nadmiernych przeciągów i wychłodzenia oraz hałasu.
Aby polepszyć komfort pracy swojego zespołu, trzeba też zadbać o wyposażenie miejsca pracy w rolety i zasłony. Unikniemy nadmiernego nasłonecznienia pomieszczeń, dzięki czemu temperatura w biurze bądź hali nie będzie nadmiernie wysoka.
Praca podczas upałów na budowie – co należy zapewnić pracownikom?
Przepisy dotyczące bhp podczas prac wykonywanych na budowie nie nakazują innej organizacji pracy w przypadku wysokich temperatur. Pracodawca powinien jednak mieć na uwadze to, że wykonywanie obowiązków w momencie, gdy temperatura przekracza 30 stopni, jest większym zagrożeniem dla zdrowia i wpływa na zmniejszony komfort pracy. Przede wszystkim należy zapewnić bezpieczeństwo i sprawić, by materiały i urządzenia, które mogą stanowić zagrożenie w przypadku nagrzania, nie były wystawione na działanie słońca. Dotyczy to np. butli z gazem. Nie można również stosować materiałów, które producent opisał jako zabronione do użytkowania w wysokich temperaturach. Zwiększa to bowiem zagrożenie pożarowe.
Pracownikom budowlanym może pomóc takie zorganizowanie zadań, które pozwala podczas największych upałów wykonywać pracę w zacienionych miejscach. Prace na otwartej przestrzeni bądź dachach można przeprowadzać w godzinach popołudniowych lub porannych, gdy temperatury są nieco niższe.
Praca podczas upałów – zagrożenia
Praca w wysokich temperaturach nie jest obojętna dla zdrowia pracowników. Najczęstszymi zagrożeniami są: odwodnienie, wyczerpanie cieplne i udar cieplny. Osoby cierpiące np. na choroby układu krążenia mogą również gorzej znosić wyższe temperatury. Zdarzają się omdlenia i zasłabnięcia. Mając to na uwadze, pracodawca powinien przygotować pracowników także na takie sytuacje i zadbać o przeszkolenie z zakresu pierwszej pomocy.
Oprócz obowiązków wynikających z przepisów prawa pracodawca powinien dołożyć wszelkich starań, by praca w jego firmie odbywała się w komfortowych warunkach. Inwestycja w stworzenie jak najlepszych warunków pracy w czasie upałów zaprocentuje w postaci efektywnego wykonywania obowiązków całego zespołu i zmniejszonej ilości problemów zdrowotnych wśród kadry. Warto o tym pamiętać i rozważyć wprowadzenie udogodnień dla pracowników.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat prawidłowego udzielania pierwszej pomocy m. in. w przypadku przegrzania, udarów i omdleń, zorganizuj szkolenie dla swoich pracowników.
