Zewsząd docierają do nas komunikaty o tym, że cukier szkodzi naszemu zdrowiu. Tymczasem wielu z nas nie wyobraża sobie codziennej kawy lub herbaty bez cukru. Święta lub spotkania ze znajomymi to okazja do zjedzenia pysznych deserów. Słodki smak uspokaja i wprowadza w lepszy nastrój. Całkowite wyrzeczenie się cukru wydaje się niemożliwe. Warto jednak ograniczać jego spożycie, by zmniejszyć ryzyko wystąpienia schorzeń takich jak choćby cukrzyca czy insulinooporność.
Czy cukier szkodzi? Choroby powodowane przez nadmierne spożycie cukru
W ogólnodostępnych środkach przekazu coraz częściej podkreśla się fakt, że cukier zwłaszcza w nadmiarze, powoduje szereg negatywnych konsekwencji dla organizmu. Wpływa na rozwój cukrzycy, otyłości, nadciśnienia tętniczego, a nawet nowotworów. Dla przykładu, według badań wypicie dwóch słodzonych napojów dziennie zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 o 26%.
Lista chorób spowodowanych dietą wysokocukrową jest bardzo długa. Znajdują się na niej m.in.:
- zaburzenia pracy układu hormonalnego,
- choroby metaboliczne (cukrzyca typu 1, 2),
- miażdżyca,
- stan zapalny,
- zwiększone ciśnienie tętnicze krwi,
- zaognienie zmian trądzikowych,
- upośledzenie działania układu odpornościowego,
- pogorszenie działania układu nerwowego.
Ponadto cukier szkodzi na stawy, zęby (powodując próchnicę), utrudnia pracę wątrobie. Dostrzegając listę chorób, które powoduje nadmierne spożycie cukru, niejedna osoba z pewnością zechce podjąć działania, które mogłyby ograniczyć ilość cukru w ich diecie. Nie jest to jednak takie proste, jak mogłoby się wydawać. Często chcąc ograniczyć ilość cukru białego, sięgamy po zamienniki takie jak cukier trzcinowy czy brązowy, których skład jest tak naprawdę taki sam. Decydując się na nie, nie poprawimy swojego stanu zdrowia. Dodatkowo wiele produktów, które na co dzień spożywamy, również ma w sobie cukier. Z tego powodu sprawdzanie składu produktów jest również bardzo ważne w ograniczaniu cukru w diecie.
Jak poznać, że spożywamy za dużo cukru?
Istnieją pewne sygnały świadczące o tym, że mamy zbyt dużo cukru w organizmie. Najszybciej odbije się to na naszej sylwetce — szybciej przybieramy na wadze. Kolejnym niekorzystnym objawem dotyczącym wyglądu jest pogorszenie stanu skóry — staje się poszarzała i swędząca, pojawiają się też cienie pod oczami.
Cukier szkodzi nie tylko zdrowiu fizycznemu. Nie bez znaczenia jest negatywny wpływ przecukrzenia na kondycję psychiczną i emocjonalną. Często pojawiają się zaburzenia depresyjne i lękowe. Masz uczucie psychicznego zmęczenia i nie są ci obce częste spadki nastroju, a może dopada cię przygnębienie? Przyczyną mogą być duże wahania stężenia glukozy we krwi. Nadmierne spożywanie cukru jest również powodem częstszych infekcji.
Cukrzyca i insulinooporność — konsekwencje nadmiaru cukru w diecie
Kolejnym sygnałem świadczącym o tym, że nasza gospodarka cukrowa zaczyna szwankować, jest rozwój insulinooporności. W zaburzeniu tym obniżeniu ulega wrażliwość organizmu na insulinę — hormonu regulującego poziom cukru we krwi. Pierwsze objawy mogące świadczyć o insulinooporności to przewlekłe zmęczenie i brak energii, senność, zwiększona ilość tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha, duży apetyt na słodycze.
Pomimo że insulinooporność nie jest klasyfikowana jako choroba, a zaburzenie metaboliczne, może mieć katastrofalne konsekwencje dla zdrowia. Jak podają eksperci, dolegliwość ta nigdy wcześniej nie była tak często diagnozowana. Problem jest na tyle poważny, że w jej następstwie bez wdrożenia odpowiedniego planu leczniczego może pojawić się stan przedcukrzycowy, a to jest już o krok od cukrzycy.
W przeciwieństwie do cukrzycy – w przypadku insulinooporności, trzustka osoby chorej funkcjonuje prawidłowo i stale produkuje insulinę. Niestety z różnych przyczyn organizm nie reaguje na ten hormon prawidłowo. Ze względu na objawy, które w większości przypadków są niemal identyczne, insulinooporność i cukrzyca typu 1 i 2 bardzo często są ze sobą mylone. Jednak postępowanie terapeutyczne jest odmienne. Dobrą wiadomością zapewne jest fakt, że insulinooporność jest stanem odwracalnym.
Jak ograniczyć cukier w diecie? Edukacja żywieniowa w miejscu pracy
Mimo powszechnie dostępnych komunikatów na temat szkodliwości cukru, Ministerstwo Zdrowia bije na alarm — z najnowszych danych wynika bowiem, że roczna konsumpcja cukru rośnie w zastraszającym tempie. Dlaczego tak się dzieje? Niestety, o ograniczaniu cukru łatwo się mówi, trudniej wprowadza w czyn. Cukier przecież można znaleźć w większości produktów dostępnych w sklepach — nawet tam, gdzie wielu w ogóle się go nie spodziewa! Najbardziej zaskakujące produkty wzbogacone tzw. ukrytym cukrem to np. hamburgery, niektóre rodzaje kaw, pieczywo, sosy do potraw, przyprawy, przetwory warzywne i owocowe, gotowe owsianki, produkty wędliniarskie, batoniki zbożowe, produkty mleczne. Lista wydaje się nie mieć końca. W dodatku część z tych produktów uważana jest za mające korzystny wpływ na zdrowie człowieka. Jak widać, są to tylko pozory. Cukier dodawany do produktów żywieniowych może występować pod różnymi nazwami, więc łatwo dać się nabrać.
Ponieważ problem nadmiernego spożycia cukru i wynikających z niego konsekwencji jest coraz większy, ważne są wszystkie działania, które edukują na temat konsekwencji niezdrowej diety. Edukacja żywieniowa najczęściej odbywa się w szkołach, jednakże warto podobne działania wprowadzać również w miejscu pracy, gdyż przynoszą one bardzo dobre efekty dla zdrowia pracowników. W ramach prowadzonych eventów zdrowotnych warto zapewnić zespołowi wiedzę na temat zdrowego odżywiania i ograniczania niezdrowych produktów, zawierających cukier. Pomocne będą także konsultacje z dietetykiem dla pracowników.
W ramach edukacji żywieniowej warto zadbać nie tylko o informowanie o negatywnym wpływie nadmiaru cukru na zdrowie, ale także zwiększenie świadomości na temat tego, pod jakimi nazwami w ulubionych produktach spożywczych ukrywa się cukier. Uważne czytanie etykiet produktów pomoże nam ograniczyć ilość niezdrowego składnika w diecie.
Ograniczanie cukru w sytuacji, gdy znajduje się on w składzie tak wielu produktów, nie jest proste. Odpowiednia edukacja żywieniowa może jednak znacznie pomóc w unikaniu cukru, znajdowaniu jego zdrowszych zamienników, a także w komponowaniu zbilansowanej diety. Dzięki temu rośnie szansa na to, by ustrzec się wielu chorób powodowanych przez nadmierne spożycie cukru. Chcesz zadbać o edukację żywieniową w miejscu pracy? Skontaktuj się z nami. Nasz ekspert podpowie Ci, jakie rozwiązania mogłyby sprawdzić się w Twojej firmie i jak najlepiej zadbać o zdrowie Twoich pracowników.
