Służba bhp w firmie ma działać na rzecz poprawy warunków pracy oraz pełnić funkcję doradczą w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Kiedy utworzenie takiego stanowiska w zakładzie pracy jest niezbędne? Kto może pełnić obowiązki służby bhp w naszym zakładzie pracy i jakie szkolenie powinien przejść? Dla zapewnienia właściwej ochrony bezpieczeństwa i higieny pracy, warto znać odpowiedzi na te pytania.
Służba bhp – czym się zajmuje?
Przepisy wskazujące okoliczności, w jakich konieczne jest utworzenie służby bhp w zakładzie pracy, znajdziemy w Kodeksie pracy oraz w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 roku w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgodnie z zapisami istniejącymi w polskim prawodawstwie, powołanie służby bhp jest obowiązkiem pracodawcy w chwili, gdy zatrudnia on więcej niż 100 pracowników. Nie znaczy to jednak, że firma licząca mniej niż 100 pracowników nie może posiadać takiego stanowiska. Tym bardziej, jeżeli warunki pracy i wynikające z nich zagrożenia tego wymagają.
Służba bhp pełni funkcję doradczą, nadzorująca i kontrolną. W istocie często sprowadza się to do kontroli warunków pracy w zakładzie oraz przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, zarówno przez pracowników, jak i osoby odpowiedzialne za kierowanie pracownikami.
Pamiętać należy jednak, że praca służby bhp nie może się ograniczać tylko do tego typu działań. Jednymi z najważniejszych zadań pracownika służby bhp są działania w zakresie szeroko pojętej profilaktyki bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników. Podstawowym i najbardziej oczywistym jest identyfikacja zagrożeń zawodowych i przeciwdziałanie możliwości ich oddziaływania na pracowników, np. przez eliminację. Kończąc jednak w tym miejscu, nie mamy pewności co do źródła (pierwotnej przyczyny), jak i skuteczności tj. trwałości przyjętych rozwiązań. Pełna analiza wymaga uwzględnienia dodatkowo takich elementów jak czynnik ludzki, tj. postawa pracowników, hierarchia ich potrzeb, zrozumienie idei bezpieczeństwa i świadomość własnego wpływu na warunki pracy.
Współczesny specjalista ds. bhp musi być managerem interdyscyplinarnym, będąc jednocześnie po części inżynierem, psychologiem, socjologiem, ergonomem itp. Wiedza ta jest potrzebna co najmniej w takim zakresie, by moc zidentyfikować problem w danym obszarze i znaleźć specjalistyczne wsparcie. Stąd też w zadania służby bhp wpisana jest funkcja doradcza, jaką pełni dla pracodawcy.
Opierając się na posiadanej wiedzy, doświadczeniu pracowników, wsparciu specjalistów z różnych dziedzin spoza organizacji oraz lekarzy medycyny pracy, przygotowuje dla pracodawcy propozycje rozwiązań zmierzających do usunięcia powstałych zagrożeń, wraz z długofalowym planem poprawy warunków pracy.
Działania służby bhp wiążą się również z potrzebą współpracy z wewnętrznymi organami nadzoru nad warunkami pracy (Społeczna Inspekcja Pracy), jak i zewnętrznymi (pozazakładowymi) instytucjami. Wśród nich wymieniamy medycynę pracy, Państwową Inspekcję Pracy, Państwową Inspekcję Sanitarną, oraz specjalistyczne firmy doradcze i laboratoria pomiarowe do badania czynników środowiska pracy.
Zapisz się na szkolenie okresowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników służby bhp i osób wykonujących zadania tej służby
Wszystkie obowiązki służby bhp zostały bardzo szczegółowo uregulowane w przepisach prawnych. Prócz wyżej wymienionych, znajdziemy wśród nich także:
- opiniowanie szczegółowych instrukcji dotyczących bhp na poszczególnych stanowiskach,
- opracowywanie analiz stanu bezpieczeństwa oraz higieny pracy, planów rozwoju i modernizacji zakładu, a także propozycji rozwiązań mogących poprawić warunki pracy,
- doradztwo w zakresie przepisów i zasad bhp,
- doradztwo w zakresie organizacji i metod pracy na stanowiskach, na których występują czynniki niebezpieczne, szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe oraz dobieranie odpowiednich środków ochrony zbiorowej i indywidualnej,
- wsparcie w przeprowadzaniu oceny ryzyka zawodowego, które wiąże się z wykonywaną pracą,
- przedstawianie pracodawcy swoich wniosków dotyczących ergonomii miejsca pracy oraz propaguje wśród pracowników zagadnienia dotyczące bhp i ergonomii,
- uczestniczenie w ustalaniu okoliczności wypadku i jego przyczyn, opracowywanie wniosków z badania przyczyn i kontrola ich realizacji,
- prowadzenie rejestru wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych i przechowywanie niezbędnej dokumentacji,
- uczestniczenie w pracach powołanej przez pracodawcę komisji bhp oraz w innych zakładowych komisjach zajmujących się tą problematyką.
Należy również pamiętać, że nie wolno obciążać pracownika służby bhp zadaniami spoza zawartej w rozporządzeniu listy.
Pracownik służby bhp jest również odpowiedzialny za właściwe przeprowadzenie szkolenia wstępnego bhp w części instruktażu ogólnego. Co istotne, w ramach swoich obowiązków nie może on prowadzić szkoleń okresowych bhp. Może i powinien jednak uczestniczyć (wraz z kierującymi poszczególnymi komórkami organizacyjnymi i organizatorem szkolenia) w przygotowaniu i weryfikacji materiału szkoleniowego tak, by zapewnić jak najwyższy poziom merytoryczny i dydaktyczny planowanego szkolenia.
Kto może pełnić zadania służby bhp?
Pracodawca jest zobowiązany do utworzenia służby bhp w firmie zatrudniającej powyżej 100 osób. Co więcej, jeżeli pracodawca zatrudnia powyżej 600 pracowników, to na każde 600 zatrudnionych osób musi przypadać przynajmniej jeden pełnoetatowy specjalista – pracownik służby bhp. Jak jednak wygląda to w zakładzie pracy liczącym do 100 osób? Zgodnie z prawem w takiej firmie obowiązki służby bhp mogą być pełnione przez odpowiednio przeszkolonego pracownika, który na co dzień wykonuje inne zadania. Jeśli w zakładzie pracy brakuje kompetentnych pracowników, mogących przejąć obowiązki służby bhp, pracodawca może powierzyć te zadania specjalistom spoza firmy.
Warto wiedzieć, że zadania służby bhp może pełnić pracodawca. Warunkiem jest jednak ukończone przez niego specjalne szkolenie przygotowujące do wykonywania tych obowiązków. Znaczenie ma również ilość podwładnych. Pracodawca może pełnić funkcję służby bhp w przypadku zatrudniania do 10 pracowników lub do 50, jeżeli jest zakwalifikowany do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Zarówno pracownik służby bhp, podwładny, któremu powierzono wykonywanie zadań służby bhp oraz specjalista spoza firmy powinni spełniać wymagania niezbędne do wykonywania tych zadań, a także ukończyć odpowiednie szkolenie z bhp przeznaczone dla pracowników służby bhp.
Potrzebujesz pomocy w zakresie doradztwa i obsługi bhp? Specjaliści SQD Alliance pomogą Twojej firmie.
Jak prawidłowo wyszkolić służbę bhp?
Na pracowniku służby bhp spoczywają obowiązki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy w całej firmie. Wobec tego istotne jest, by była to osoba wyjątkowo starannie przeszkolona, znająca przepisy bhp oraz posiadająca umiejętność dzielenia się swoją wiedzą z innymi. Pracownik komunikatywny, potrafiący wykorzystać swoją wiedzę i doświadczenie w praktyce jest w firmie nieoceniony.
Dla odpowiedniego przeszkolenia pracownika służby bhp niezbędne jest nowoczesne podejście do omawianych zagadnień. Dobre szkolenie musi zawierać w sobie nie tylko niezbędną teorię i kompleksową wiedzę, ale przede wszystkim praktyczne ćwiczenia. W szkoleniu okresowym bhp przygotowanym przez SQD Alliance, wykłady prowadzone są przez ekspertów, którzy wyczerpująco przedstawiają istotne informacje. Cały kurs prowadzony jest metodą treningowo-warsztatową w oparciu o techniki pracy grupowej. Uczestnicy mogą liczyć na ciekawe wyzwania, ćwiczenia, prace indywidualne i grupowe, a także interaktywne mini wykłady czy gry. Dzięki temu prowadzący skłania ich do aktywności, dzielenia się wiedzą, wymiany doświadczeń i wspólnego poszukiwania rozwiązań.
Wobec wszystkich powyższych informacji trzeba uświadomić sobie, że wybór odpowiedniej osoby pełniącej funkcję służby bhp, a także zapewnienie jej niezbędnego i najlepszego przeszkolenia będzie miało wpływ na właściwe funkcjonowanie całej firmy. Nie warto obu tych rzeczy pozostawiać przypadkowi.
