Niewłaściwe zachowanie pracowników jest przyczyną ponad 60% wypadków przy pracy. Taki obraz wyłania się z przeprowadzonych badań, które znajdziemy na stronie GUS. Warto zatem położyć szczególny nacisk na wszelkie rozwiązania, które mogą ograniczyć błędy pracowników. Tym, co może realnie podnieść poziom bezpieczeństwa w zakładzie pracy jest system LOTO. Jak go wdrożyć i sprawić, by właściwie spełniał swoje zadanie w firmie?
Bhp w zakładzie pracy — jak może pomóc system LOTO?
Każdego roku notowane są wypadki przy pracy z użyciem maszyn. Zagrożeni są nie tylko pracownicy na co dzień pracujący przy maszynach. Zespoły serwisowe oraz służby utrzymania ruchu również są narażone na wypadki np. w sytuacji, gdy podczas prac nastąpi nieoczekiwane uruchomienie maszyny lub też podłączenie zasilania.
Wdrożona w zakładzie pracy procedura LOTO (Lock Out Tag Out) może znacznie ograniczyć ilość wypadków spowodowanych przez czynnik ludzki. Jego głównym zadaniem jest zabezpieczenie maszyn lub urządzeń w zakładach pracy przed nieoczekiwanym uruchomieniem, włączeniem zasilania przez nieupoważnione osoby, podczas serwisowania i napraw.
Lock Out — polega na wyłączeniu zasilania przez zablokowanie urządzeń odcinających energię (np. zaworów, wyłączników głównych prądu itp.) w pozycji zamkniętej oraz uwolnieniu nagromadzonej już energii. Blokowanie odbywa się przez zabezpieczenie kłódką, która uniemożliwia ich zdjęcie przez osoby inne niż „właściciel” kłódki. Dzięki temu dopływ energii pozostaje zablokowany i możliwa jest bezpieczna naprawa bądź serwisowanie maszyny.
Tag Out — jest oznakowaniem w formie zawieszki, informującym o tym, że zastosowana jest blokada na urządzeniu odcinającym energie w układzie zasilającym. Stanowią zapewnienie o tym, że energia nie zostanie przywrócona, a maszyna uruchomiona, aż oznakowanie nie zostanie usunięte. Znacznik zawiera również dane pracownika, który jest odpowiedzialny za nałożenie blokady, a także ostrzega przed włączeniem zasilania.
Czy zabezpieczenia systemu LOTO są konieczne?
Polskie prawo nie nakazuje wprost stosowania systemu LOTO. Znajdziemy jednakże przepisy, które wyraźnie wskazują na potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa pracownikom podczas wykonywania ich obowiązków. O prawie do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy mówi wprost Art. 66.1. Konstytucji RP, wskazując na to, że sposób realizacji prawa oraz obowiązki pracodawcy określa ustawa.
Kodeks pracy określa z kolei, jakie są obowiązki pracodawcy w zapewnieniu bhp w miejscu pracy. Jednym z nich jest obowiązek ochrony zdrowia i życia podwładnych poprzez zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Pracodawca jest także zobowiązany m.in. do tego, aby „reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy”.
O obsłudze i stosowaniu maszyn, narzędzi i innych urządzeń technicznych i związanych z tym obowiązkami przeczytamy natomiast więcej w Rozporządzeniu w sprawie ogólnych przepisów bhp. Maszyny niesprawne, pozostające w naprawie, uszkodzone powinny być, zgodnie z Rozporządzeniem „wycofane z użytkowania oraz wyraźnie oznakowane tablicami informacyjnymi i zabezpieczone w sposób uniemożliwiający ich uruchomienie”. W tym przypadku system LOTO sprawdzi się doskonale, zapobiegając nieoczekiwanemu uruchomieniu maszyny i dbając o bezpieczeństwo pracowników.
Przepisów, które pośrednio mówią o LOTO jest więcej. Przykładowo w Rozporządzeniu Ministra energii w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych przeczytamy, że „prace eksploatacyjne przy instalacjach cieplnych, wymagające wyłączenia tych instalacji z ruchu, wykonuje się po:
2 ) zabezpieczeniu armatury i urządzeń odcinających dopływ czynnika grzewczego przed przypadkowym otwarciem w sposób określony w instrukcji eksploatacji”.
Co zrobić, aby system LOTO działał poprawnie?
Jeżeli system LOTO ma działać w zakładzie pracy poprawnie, musimy zwrócić uwagę na ustalenie procedur oraz odpowiednie przeszkolenie zespołu. Przydadzą się również regularne inspekcje, podczas których upewnimy się, że pracownicy działają zgodnie z ustalonymi procedurami.
Oznaczenia Tag Out — zadbaj o to, by były skuteczne
Znaczniki Tag Out stosowane na terenie zakładu pracy muszą być czytelne i zrozumiałe dla pracowników. Muszą być na tyle skuteczne, by nie mogły być usunięte przypadkowo. Znaczniki Tag Out mogą być usunięte jedynie przez osobę do tego uprawnioną, czyli tę, która założyła blokadę i zawieszkę. Informacja o tym, kto jest osobą uprawnioną do usunięcia znacznika, również powinna być znana pracownikom.
Jeżeli znacznik Tag Out ma spełniać swoją funkcję, uważnie wybierajmy to, z czego są wykonane. Dostosowujmy znaczniki do środowiska pracy. Wybierajmy materiały odporne na czynniki, z jakimi mamy do czynienia na terenie zakładu pracy.
Procedura LOTO a szkolenia dla pracowników
Samo wprowadzenie w firmie procedury LOTO jest działaniem mającym na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa w pracy, ale bez odpowiedniego przeszkolenia pracowników może okazać się nieskuteczne. Pracodawca musi być pewien, że wprowadzone procedury są przez pracowników zrozumiane i mają oni umiejętności, a także niezbędną dla bezpiecznego użytkowania systemu LOTO wiedzę.
Dla kogo szkolenie przedstawiające metody wdrażania i stosowania procedur LOTO będzie przydatne? Głównie dla działów utrzymania ruchu, pracowników linii produkcyjnych, którzy na co dzień pracują przy maszynach lub w ich pobliżu, ale nie tylko. Powinni je odbyć także managerowie, kierownicy i wyższa kadra zarządzająca. Szkolenie jest niezbędne wszędzie tam, gdzie procedury LOTO mogą być stosowane. Chcąc przeszkolić pracowników, w zależności od możliwości technicznych i organizacyjnych możemy zorganizować szkolenie LOTO w formie stacjonarnej, jak i w formie e-learningowej, które pracownicy mogą przejść samodzielnie w dowolnym momencie.
Umiejętne wdrożenie i przestrzeganie procedur LOTO zapobiega wypadkom przy pracy i podnosi poziom bezpieczeństwa pracy w firmie. Jest rozwiązaniem skutecznym i rekomendowanym w każdym zakładzie pracy, w którym występuje praca przy użyciu maszyn. Aby jednak system LOTO działał w firmie prawidłowo, konieczne jest odpowiednie przeszkolenie pracowników i staranne dobranie znaczników Tag Out. W zakresie wdrożenia LOTO i zadbania o bezpieczeństwo maszyn, warto także zasięgnąć opinii specjalisty.
Jeżeli chcesz wdrożyć w swojej firmie rozwiązania, które dodatnio wpłyną na bezpieczeństwo i higienę pracy, skontaktuj się z nami. Nasz ekspert podpowie Ci, w jaki sposób wdrożyć procedurę LOTO w Twoim zakładzie pracy, by była jak najbardziej skuteczna, a także jak zadbać o odpowiednie przeszkolenie pracowników, podwyższając tym samym poziom bezpieczeństwa w firmie i zmniejszając wypadkowość.
Wersja demo e-szkolenia
Chcesz sprawdzić, jak wygląda nasze szkolenie e-learningowe z LOTO? Wypełnij formularz, a nasz konsultant skontaktuje się z Tobą i udostępni bezpłatną wersję demo szkolenia.
Administratorem danych zawartych w korespondencji e-mail jest SQD Alliance Sp. z o.o. z siedzibą w Pszczynie przy ulicy Stefana Batorego 19, 43-200 poczta Pszczyna, NIP: 6381701670, REGON: 240513222, wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: 0000269551.
Wysyłając wiadomość, przekazują nam Państwo adres e-mail oraz inne dane zawarte w treści wiadomości. Szczegóły dotyczące przetwarzania danych są dostępne w Polityce Prywatności dostępnej na tej stronie internetowej.
