Szkolenie wstępne bhp i instruktaż stanowiskowy to obowiązkowe punkty przy zatrudnianiu nowego pracownika. Zgodnie z zapisami Kodeksu pracy, szkolenie bhp musi odbyć każdy nowy pracownik, zanim zostanie dopuszczony do pełnienia swoich obowiązków. Dopilnowanie realizacji tego obowiązku spoczywa na pracodawcy. Kto jednak może takie szkolenie przeprowadzić, by było one zgodne z prawem? Jaka jest ważność i obowiązkowy zakres szkolenia wstępnego? Czy pracownik może odbyć szkolenie wstępne bhp online?
Jaka jest ważność szkolenia wstępnego bhp?
Jedną z kwestii, o którą najczęściej padają zapytania jest to, jak długo jest ważne szkolenie wstępne bhp i kiedy szkolenie należy powtórzyć. Jest to oczywiście istotne ze względu na rozplanowanie szkoleń okresowych bhp dla pracowników w przyszłości. Terminy ważności szkoleń bhp są określane w Rozporządzeniu. Zgodnie z obowiązującym prawem, szkolenie wstępne bhp zachowuje ważność na okres do 12 miesięcy. Przed upływem roku powinno się odbyć pierwsze szkolenie bhp okresowe.
Istnieje oczywiście wyjątek od tej reguły. Szkolenie bhp dla pracodawców i osób kierujących pracownikami jest bowiem ważne tylko 6 miesięcy. Reszta pracowników może bez przeszkód odbyć szkolenie bhp okresowe w ww. terminie.
Z czego składa się wstępne, obowiązkowe szkolenie bhp?
Szkolenie wstępne pracowników składa się z:
- instruktażu ogólnego bhp,
- instruktażu stanowiskowego.
Te dwa elementy są niezbędne, by zapewnić bezpieczeństwo pracy nowo przyjętego pracownika. Instruktaż ogólny zaznajomi bowiem uczestnika szkolenia z podstawowymi przepisami bhp zawartymi, zarówno w Kodeksie pracy, jak i przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa obowiązującymi w miejscu pracy. Podczas trwania szkolenia bhp pracownik pozyska również wiedzę na temat zasad udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku oraz w temacie ppoż.
Z kolei rolą instruktażu stanowiskowego jest zapoznanie uczestników szkolenia z czynnikami środowiska pracy, które występują na danym stanowisku, a także ryzykiem zawodowym związanym z wykonywanymi obowiązkami. Podczas instruktażu pracownik powinien uzyskać wiedzę na temat sposobów ochrony przed zagrożeniami i czynnikami szkodliwymi w pracy, środków ochrony indywidualnej oraz metod bezpiecznego wykonywania pracy na danym stanowisku.
Odbycie instruktażu ogólnego oraz stanowiskowego musi zostać potwierdzone przez pracownika pisemnie w karcie szkolenia wstępnego bhp, przechowywanej później w aktach osobowych danego pracownika.
Ile trwa szkolenie wstępne bhp?
Ile trwa szkolenie bhp? Zakres tematyczny szkolenia wstępnego wymaga, by czas szkolenia wstępnego bhp wynosił co najmniej 3 godziny lekcyjne, tj. 2 godziny i 15 minut. Czas taki powinien być poświęcony tylko na instruktaż ogólny. Co z instruktażem stanowiskowym?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, instruktaż stanowiskowy powinien trwać tak długo, by przygotować pracownika do pełnienia jego obowiązków zawodowych. Powinien być także uzależniony od dotychczasowego stażu pracy, a także od rodzaju pracy i zagrożeń na danym stanowisku.
Kto może przeprowadzić szkolenie bhp dla pracownika?
Czy w kwestii wstępnego szkolenia z zakresu bhp zawsze należy polegać na firmie zewnętrznej? Kto może być prowadzącym szkolenie bhp? Czy nowy pracownik może być szkolony przez pracodawcę, albo pracownika służby bhp, zatrudnionego w firmie? Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, instruktaż ogólny bhp może przeprowadzić:
- pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy,
- osoba wykonująca w firmie zadania służby bhp,
- pracodawca wykonujący w firmie zadania służby bhp,
- pracownik wyznaczony przez pracodawcę, posiadający zasób wiedzy i umiejętności, które gwarantują zapewnienie właściwej realizacji programu instruktażu.
Z kolei instruktaż stanowiskowy, który również jest obowiązkowym elementem szkolenia wstępnego bhp, może prowadzić:
- pracodawca,
- osoba kierująca pracownikami – bezpośredni przełożony pracownika,
- inna osoba kierująca pracownikami w zastępstwie przełożonego, która dobrze zna specyfikę danego stanowiska pracy.
Jaki jest obowiązkowy zakres szkolenia wstępnego bhp?
Aby obowiązek szkolenia bhp został zrealizowany prawidłowo, szkolenie musi mieć odpowiednią zawartość. Tak, jak w przypadku innych szkoleń bhp, treść wstępnego szkolenia bhp podlega unormowaniom prawnym. Nie ma zatem mowy o tym, by pominąć którykolwiek punkt z obowiązkowego zakresu merytorycznego takiego kursu. Jest to bardzo ważna kwestia z uwagi na zapewnienie należytego bezpieczeństwa pracownika i innych członków zespołu. Gdzie można sprawdzić obowiązkowy zakres szkolenia wstępnego?
To, jaki zakres tematyczny musi obowiązkowo posiadać szkolenie bhp pracownika, tak wstępne, jak i okresowe, określone jest w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Znajdziemy tam wytyczne dotyczące szczegółowych zasad szkolenia w dziedzinie bhp, jego zakresu, wymagań określających treść szkolenia bhp i realizacji programu szkolenia, a także w jaki sposób powinno być ono udokumentowane. Rozporządzenie wskazuje także na przypadki, w jakich pracodawcy lub pracownicy mogą być zwolnieni ze szkolenia bhp.
W jakiej formie powinno się odbyć wstępne szkolenie bhp dla pracownika?
Poszukując szkolenia dla pracowników możemy natrafić zarówno na szkolenia wstępne stacjonarne, jak i na szkolenia wstępne bhp online. Zgodnie z obowiązującym prawem, obie formy szkolenia są dopuszczalne i respektowane. Każda forma szkolenia zawiera ten sam obowiązkowy zakres i po ukończeniu każdego z kursów otrzymujemy dokument zaświadczający o odbyciu szkolenia wstępnego.
Szkolenia wstępne i szkolenia okresowe bhp online oraz szkolenia e-learningowe okazały się szczególnie potrzebne w czasie pandemii. Organizacja szkoleń w dobie pandemii była bowiem często utrudniona z uwagi na obowiązujące przepisy epidemiologiczne. Aktualnie w formie e-learningowej można odbyć wyłącznie szkolenie okresowe bhp. Tutaj jednak również są pewne ograniczenia – szkolenie okresowe bhp odbywa się w formie e-learningowej w przypadku m.in.:
- pracodawców i osób kierujących pracownikami,
- pracowników administracyjno-biurowych,
- stanowisk inżynieryjno-technicznych,
- przedstawicieli handlowych.
Pracownicy na stanowiskach robotniczych muszą wykonać szkolenie okresowe bhp w formie stacjonarnej.
Szkolenie wstępne ogólne z firmą zewnętrzną – stacjonarne czy online?
Zarówno szkolenie wstępne online, jak i szkolenie stacjonarne mają swoje zalety i wady. Ponieważ obie formy szkolenia są dopuszczone, przy wyborze formy szkolenia pracownika, warto skupić się na tym, jaka forma lepiej sprawdzi się w firmie i na określonym stanowisku, a także która okaże się korzystniejsza pod kątem finansów. Cele szkoleń bhp jak i ich zakres obowiązkowy pozostają bowiem takie same w obu przypadkach.
Przy organizowaniu szkolenia wstępnego w formie stacjonarnej, pracownicy skierowani do odbycia szkolenia wstępnego mogą przejść kurs w siedzibie firmy szkolącej, lub też prowadzący szkolenie specjalista może przeprowadzić je w siedzibie danej firmy. Takie rozwiązanie na pewno będzie dobrym wyborem w sytuacji, gdy mamy więcej pracowników do przeszkolenia i zależy nam także na dodatkowych ćwiczeniach praktycznych.
Szkolenie wstępne bhp online może się okazać korzystniejsze finansowo, gdyż odpadają koszty dojazdu trenera. Jeżeli jednak organizujemy szkolenia bhp w formie online, należy zadbać o zaplecze techniczne i stabilne łącze internetowe, aby uniknąć ewentualnych problemów podczas szkolenia. W ten sposób nie przeprowadzimy także dodatkowych ćwiczeń praktycznych.
Jak może wyglądać szkolenie bhp dla pracowników?
Organizacja szkolenia bhp w podstawowej formie, zawierającej niezbędny, minimalny zakres określony w przepisach prawa, jest obowiązkiem. Tylko od pracodawcy zależy jednak wygląd wstępnego szkolenia bhp, w jakiej formie szkolenie zostanie zorganizowane, a także czy będzie wychodziło poza obowiązkowy zakres szkolenia wstępnego bhp. Szkolenie może bowiem być wykładem z prezentacją i zawierać wyłącznie teoretyczne zagadnienia. Można jednak zdecydować się na kurs dostosowany całkowicie do specyfiki pracy w danej organizacji, zawierający także ćwiczenia praktyczne.
Z pewnością warto prowadzenie szkolenia wstępnego bhp powierzyć firmie zewnętrznej, która zorganizuje taki kurs i dołożyć wszelkich starań, by wstępne szkolenie bhp jak najlepiej przygotowało pracownika na wyzwania i zagrożenia, jakie może napotkać w codziennej pracy. Np. w firmie, w której istnieje duże zagrożenie pożarowe, dobrze jest zapewnić pracownikom ćwiczenia ppoż.
Wstępne szkolenie bhp – kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa
Od odpowiednio przeprowadzonego szkolenia bhp zależy w dużej mierze bezpieczeństwo pracownika i reszty zespołu. Aby mieć pewność, że szkolenie zostanie przeprowadzone w prawidłowy sposób, dobrze jest powierzyć jego prowadzenie doświadczonym specjalistom, znającym specyfikę danej branży. Z pewnością zorganizowanie dla pracowników właściwego szkolenia bhp, które przygotuje ich na wyzwania w nowej pracy, zaprocentuje w postaci wyższego poziomu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie.
Potrzebujesz szkoleń bhp dla pracowników? Skontaktuj się z nami. Nasz ekspert doradzi Ci najlepsze rozwiązania w obszarze kursów bhp oraz właściwego przygotowania pracowników do pełnionych obowiązków. Pomożemy Ci także zadbać o odpowiednią dokumentację związaną ze szkoleniami bhp.
