Cukrzyca a praca zawodowa – czy istnieje jakaś zależność pomiędzy tym, gdzie pracujemy, a ryzykiem zachorowania? Skąd wynika coraz większy wskaźnik zachorowań na cukrzycę? Podpowiadamy, jakie czynniki związane z pracą mogą wpływać na liczbę zachorowań wśród pracowników oraz jakie działania może wdrożyć pracodawca, by zapobiegać chorobom dietozależnym i powikłaniom występującym z powodu cukrzycy.
Pracownik z cukrzycą – czy miejsce pracy może wpływać na zachorowanie?
Cukrzyca kwalifikuje się do chorób cywilizacyjnych, a prognozy co do zachorowań są alarmujące. Na przestrzeni ostatnich lat statystyki oraz dane epidemiologiczne wskazują na wyraźną tendencję wzrostową zachorowań na cukrzycę. Rozważając przyczyny epidemii cukrzycy wśród społeczeństwa warto na początek zastanowić się, co ma wpływ na nasze zdrowie. Do takich czynników należą:
- styl życia,
- środowisko fizyczne,
- opieka zdrowotna,
- czynniki genetyczne.
Czy ma to jednak związek także z pracą? Niestety tak. Charakter pracy zawodowej znacząco wpływa na stan zdrowia pracowników.
Dla większości osób praca zawodowa jest istotną częścią dnia. Większość z osób aktywnych zawodowo spędza w miejscu pracy ok. 1/3 doby. Powtarzalność pewnych zachowań podczas wykonywania pracy na przestrzeni lat sprawia, że stan zdrowia zaczyna się pogarszać, aż do momentu, gdy w wyniku niezdrowego trybu życia pojawia się u nas pełnoobjawowa choroba przewlekła.
Kolejnym elementem, w którym można doszukiwać się związku między miejscem pracy a zachorowaniem na cukrzycę są jej czynniki ryzyka. Do kluczowych i podstawowych czynników rozwoju cukrzycy zalicza się m. in.: nadwagę i otyłość, niską aktywność fizyczną, nadciśnienie tętnicze, dyslipidemie (zaburzenia gospodarki lipidowej) czy choroby układu sercowo-naczyniowego.
Cukrzyca a praca zmianowa
Jednym z czynników dotyczących stanowiska pracy, który może wpływać na zachorowalność jest zmianowy tryb pracy. Zmieniający się tryb pracy rozregulowuje bowiem nasz rytm dobowy. Trudniej jest zaplanować regularne godziny posiłków oraz wygospodarować czas na aktywność fizyczną w sytuacji, gdy co tydzień nasz plan dnia ulega zmianie. Praca zmianowa wpływa także na problemy ze snem, co także rozregulowuje nasze zdrowie. Wszystko to zwiększa u nas ryzyko rozwoju cukrzycy.
Siedzący tryb życia zwiększa ryzyko cukrzycy
O szkodliwości siedzącego trybu życia mówi się w ostatnich latach bardzo dużo. Równie często podkreśla się konieczność zadbania o zdrowe odżywianie i zaplanowanie regularnego wysiłku fizycznego. Niestety rady te często nie są wprowadzane w życie, a niezdrowy styl życia zaczyna nas martwić dopiero w momencie, gdy zaczynamy zauważać pogarszające się samopoczucie. Faktem pozostaje, że siedzący tryb życia sprzyja nadwadze i otyłości, które są czynnikami rozwoju wielu chorób, w tym również cukrzycy.
Przewlekły stres w pracy i w życiu prywatnym a cukrzyca
Coraz większe odczuwanie stresu obniża znacznie dobrostan psychiczny. I coraz częściej to właśnie środowisko pracy inicjuje stres w naszym organizmie. A to, w jaki sposób czujemy się na co dzień, determinuje nasz styl życia. Przewlekle zmęczenie, wypalenie zawodowe, obniżony nastrój czy depresja nie są sprzymierzeńcami w wyjściu na trening i zadbaniu o zdrowie. Co więcej, jeżeli stres dominuje nad pracownikiem, to niestety dość powszechną, ale nieefektywną metodą jest poszukiwanie ukojenia emocji w jedzeniu. Takim sposobem, połączenie mało aktywnego trybu życia, nieracjonalnych nawyków żywieniowych w towarzystwie przewlekłego stresu staje się świetnym podłożem do rozwoju cukrzycy. Ponadto, w przypadku pełnoobjawowej cukrzycy, ww. czynniki negatywnie oddziałują na jej przebieg.
Cukrzyca a praca zawodowa – jak zapobiegać cukrzycy wśród pracowników?
W literaturze fachowej można odnaleźć analizy, które rozważają zaklasyfikowanie cukrzycy jako choroby pośrednio związanej z pracą. Nie ulega wątpliwości, że wiele argumentów przemawia za tym założeniem. Oprócz tego, pojawia się jeszcze kwestia wspomnianych wcześniej czynników ryzyka – one również mogą być wypadkową środowiska i trybu pracy.
Warto uświadomić sobie, że cukrzyca jest realnym zagrożeniem i jej negatywne konsekwencje dotyczą nie tylko życia prywatnego, ale również zawodowego. Powikłania cukrzycy wpływają na zmniejszoną efektywność w pracy i zwiększającą się ilość zwolnień chorobowych. Edukowanie pracowników na temat zagrożenia oraz zadbanie o utrzymanie dobrego stanu zdrowia pracowników jest działaniem długofalowym, które może przynieść doskonałe efekty w firmie. Co zatem może wziąć pod uwagę pracodawca, planując działania prozdrowotne w miejscu pracy?
Edukacja zdrowotna i żywieniowa w pracy
Wiedząc, co wpływa na ryzyko zachorowania, można zaplanować działania edukujące pracowników na temat zdrowego stylu życia. Organizacja eventów zdrowotnych, szkoleń i webinarów dotyczących zdrowego odżywiania, regularnej aktywności ważnej zwłaszcza przy pracy siedzącej oraz walki ze stresem, może podnieść świadomość pracowników w obszarze zdrowego stylu życia, w tym także zapobiegania chorobom dietozależnym i leczenia cukrzycy.
Konsultacje z dietetykiem dla pracowników
Porady dietetyka są szczególnie cenne dla osób walczących z nadwagą i otyłością, zmagających się z insulinoopornością i cukrzycą, a także pracujących zmianowo i mających nienormowany czas pracy. Dietetyk dostępny dla pracowników online pomoże im ułożyć odpowiednią dietę, która ogranicza szkodliwy cukier, pozwala stracić na wadze w racjonalny sposób, a także będzie możliwa do zastosowania w przypadku zmieniającego się co jakiś czas harmonogramu tygodnia.
Badania profilaktyczne pracowników
Działaniem mającym bardzo duże znacznie w profilaktyce chorób, jest zapewnienie pracownikom badań. Badania profilaktyczne określające poziom cukru we krwi mogą pomóc wykryć stan przedcukrzycowy, dzięki czemu pracownik szybciej staje się świadomy zagrożenia i może wprowadzić odpowiednie działania zapobiegawcze. Osoby chore na cukrzycę szybciej wdrożą za to właściwe leczenie.
Badania profilaktyczne dla pracowników można zlecić także w siedzibie firmy. W takim wypadku pracownicy przebadani są w godzinach pracy, w trakcie jednego dnia przez wykwalifikowaną pomoc medyczną i uzyskują wyniki online.
Zbilansowane posiłki w miejscu pracy
Jeżeli pracodawca zapewnia swoim pracownikom żywienie w miejscu pracy, powinien zadbać o to, by były to zdrowe, zbilansowane posiłki. W przypadku gdy w firmie pracują osoby chorujące na cukrzycę, również można uwzględnić to w menu i zaproponować pracownikom odpowiednie posiłki. Warto przy tym poprosić o poradę dietetyka, który pomoże ułożyć zbilansowany jadłospis.
Chociaż cukrzyca nie jest chorobą zawodową, nie da się zaprzeczyć, że miejsce pracy może wpływać zarówno na jej rozwój, jak i przebieg. Praca wymagająca częstych zmian w harmonogramie dnia i zbyt mała ilość ruchu związana z pracą siedzącą, a także stres to silne czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia cukrzycy.
Na szczęście coraz więcej firm decyduje się na długoterminowe strategie zarządzania zdrowiem, działania wellbeingowe, dni zdrowia, cykliczne warsztaty i szkolenia dla zespołu. Chcesz stworzyć zdrowe środowisko pracy dla swoich pracowników? Napisz do nas. Pomożemy Ci wybrać działania, które realnie pomogą Twoim pracownikom w budowaniu świadomości na temat zdrowia, zadbamy o badania profilaktyczne i konsultacje ze specjalistami w Twojej firmie.
